Πολλά λέγονται για το κόκκινο κρέας, τα οφέλη του, αλλά και τους κινδύνους που εγκυμονεί για την υγεία μας. Ποια είναι η αλήθεια και τι προσφέρει στον οργανισμό μας;

Είναι το κρέας ωφέλιμο για την υγεία μας; Πρόκειται για την καλύτερη φυσική πηγή σιδήρου και πρωτεΐνης, αλλά έχει επίσης συνδεθεί με ασθένειες όπως ο καρκίνος και οι καρδιακές παθήσεις. Τι ισχύει τελικά; Ας δούμε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αυτής της σημαντικής τροφής, όπως αναφέρονται στη βρετανική Independent.

Τα οφέλη του κόκκινου κρέατος ...

Ψευδάργυρος

Τα παιδιά και οι έφηβοι, ιδιαίτερα τα κορίτσια, βρίσκονται συχνά να έχουν ανεπαρκείς ποσότητες ψευδαργύρου στον οργανισμό τους -τα μισά του συνόλου των κοριτσιών στην εφηβεία, δεν έχουν υγιή επίπεδα αυτού του μετάλλου.

Έρευνες έχουν δείξει ότι το να τρώμε κόκκινο κρέας λιγότερο από δύο φορές την εβδομάδα, μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη ψευδαργύρου. Ο ψευδάργυρος είναι ιδιαίτερα σημαντικός για ένα υγιές δέρμα και υγιές ανοσοποιητικό σύστημα. Ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες, η επαρκής πρόσληψη ψευδαργύρου μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη κρυολογημάτων και άλλων λοιμώξεων.

Αν και αρκετά άλλα τρόφιμα όπως τα στρείδια, το γάλα και οι φακές, περιέχουν ψευδάργυρο, το κόκκινο κρέας είναι η πιο αποτελεσματική τροφή για να ενισχύσετε την υγεία του οργανισμού σας.

Σίδηρος

Το κόκκινο κρέας αποτελεί σημαντική πηγή σιδήρου -το άπαχο βόειο κρέας, έχει 2.7mg σιδήρου ανά 100g- και είναι ζωτικής σημασίας για την καλή υγεία, καθώς και για την πρόληψη ασθενειών, όπως η αναιμία. Περίπου το ¼ των γυναικών με έμμηνο ρύση, πιστεύεται ότι πάσχει από έλλειψη σιδήρου. Το κρέας περιέχει περισσότερο σίδηρο από τις περισσότερες τροφές και αυτός είναι πιο εύκολο να χρησιμοποιηθεί από το σώμα, από ό,τι εκείνος που βρίσκεται σε φυτικές πηγές.

Οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες γυναίκες, τα παιδιά και όσοι αναρρώνουν από χειρουργική επέμβαση, μπορούν να ωφεληθούν από την αυξημένη πρόσληψη σιδήρου. Ο σίδηρος βοηθά στην παραγωγή ερυθρών κυττάρων, τα οποία μεταφέρουν το οξυγόνο από τους πνεύμονες προς τους ιστούς και το διοξείδιο του άνθρακα πίσω στους πνεύμονες. Το κόκκινο κρέας είναι επίσης μια καλή πηγή άλλων βιταμινών και ανόργανων συστατικών, όπως ο φωσφόρος, το κάλιο, το μαγνήσιο και το σελήνιο.

Πρωτεΐνη

Το κόκκινο κρέας είναι μια σημαντική πηγή πρωτεΐνης, η οποία είναι απαραίτητη για την υγεία των μυών και των οργάνων. Η πρωτεΐνη που βρίσκεται στο κρέας είναι «πλήρης», που σημαίνει ότι περιέχει όλα τα αμινοξέα που το σώμα δεν μπορεί να δημιουργήσει μόνο του. Είναι σημαντική για την ανανέωση του σώματος καθώς και για τη γενικότερη υγεία.

Aπώλεια βάρους

Αυστραλοί επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα άτομα που ακολουθούσαν μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες, με βάση το άπαχο κόκκινο κρέας, καθώς και τα φρούτα και τα λαχανικά, έχασαν 25% περισσότερο βάρος σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, από ό, τι εκείνοι που ακολουθούσαν μια διατροφή, φτωχή σε πρωτεΐνη και πλούσια σε υδατάνθρακες, αλλά με την ίδια ποσότητα θερμίδων και λίπους.

Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μερικά άτομα μπορεί να τα βοηθά μια δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνες, στο να χάσουν βάρος, επειδή έτσι αισθάνονται λιγότερο πεινασμένοι και μπορούν να μην τρώνε για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, τα άτομα που ακολουθούσαν διατροφή, πλούσια σε πρωτεΐνες, είδαν επίσης τα επίπεδα της «κακής» χοληστερόλης να πέφτουν.

Βιταμίνες του συμπλέγματος Β

Το κόκκινο κρέας είναι μία από τις καλύτερες πηγές των βιταμινών Β, που βρίσκονται μόνο στα ζωικά τρόφιμα και οι οποίες βοηθούν στην υγεία των νευρικών κυττάρων και στη φυσιολογική δημιουργία του αίματος.

Είναι φυσικό

Αυτό είναι ένα αμφιλεγόμενο επιχείρημα, αλλά μερικοί ειδικοί ισχυρίζονται ότι οι άνθρωποι είναι στην πραγματικότητα και από τη φύση τους κρεατοφάγοι και ότι το να εξαλείψουμε εντελώς μια τέτοια σημαντική ομάδα τροφίμων από τη διατροφή μας, θα μπορούσε να βλάψει την υγεία μας. Υπάρχει μια θεωρία ότι στα σπλάχνα μας υπάρχουν βακτήρια που μας βοηθούν να χωνέψουμε το κρέας και ότι το να μην τρώμε κρέας, θα μπορούσε να σημαίνει ότι τα βακτήρια αυτά βρίσκονται σε αδράνεια, γεγονός που μας κάνει ευάλωτους σε ασθένειες.

Χοιρινό κρέας, αρνί και βόειο κρέας: μερικά σημαντικά στοιχεία…

Προκαλεί καρκίνο, φράζει τις αρτηρίες και βλάπτει τον εγκέφαλο; Ή είναι πλούσια πηγή βιταμινών και ανόργανων συστατικών που είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας; Η συζήτηση για το κόκκινο κρέας και τις επιπτώσεις του στην υγεία συνεχίζει να αποτελεί σημαντικό θέμα και να απασχολεί την κοινή γνώμη, όταν μάλιστα μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η αυξημένη κατανάλωση κρέατος, μπορεί να διπλασιάσει τις πιθανότητες μιας γυναίκας να αναπτύξει καρκίνο του μαστού.

Ποια είναι όμως η αλήθεια για το κόκκινο κρέας; Στην ουσία, έχει να κάνει με το είδος του κόκκινου κρέατος που καταναλώνουμε και το πώς το τρώμε.

* Οι τρεις επίσημες κατηγορίες κόκκινου κρέατος, είναι το χοιρινό, το αρνί και το μοσχάρι. Το χοιρινό είναι το πιο άπαχο, το αρνί, το πιο παχύ και το μοσχάρι, το πιο θρεπτικό.

* Το μοσχαρίσιο κρέας έχει 2.7mg σιδήρου ανά 100g και 4.1 mg ψευδαργύρου. Ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ιδιαίτερα οι έφηβες και οι γυναίκες, είναι ανεπαρκείς σε αυτά τα δύο μέταλλα.

* Το χοιρινό και το αρνί περιέχουν επίσης ψευδάργυρο και σίδηρο, αλλά όχι στις ίδιες ποσότητες.

* Το κόκκινο κρέας έχει υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λίπη και «κακή» χοληστερόλη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε απόφραξη των αρτηριών και στις καρδιακές παθήσεις.

* Αλλά το άπαχο βοδινό κρέας, είναι στην πραγματικότητα αρκετά υγιεινό. Παρέχει τις απαραίτητες βιταμίνες και ανόργανα συστατικά για τον οργανισμό μας και δεν έχει πολύ λίπος.

* Η Βρετανική Ένωση Διαιτολόγων αναφέρει ότι μέχρι 90g από άπαχο κόκκινο κρέας την ημέρα, είναι αποδεκτό.

* Άλλοι οργανισμοί επισημαίνουν ότι το κρέας από τα διάφορα σημεία του ζώου, έχουν πολύ διαφορετικό διατροφικό περιεχόμενο. Ένα κοινό άπαχο χοιρινό μπούτι, περιέχει περίπου 5,5 g λίπους ανά 100 g, από τα οποία τα 1.9g είναι κορεσμένο λίπος. Αλλά η κοιλιά του χοιρινού ψημένη στη σχάρα, έχει 23.4g λίπους, από τα οποία τα 8,2 g είναι κορεσμένο.

* Μια άπαχη μπριζόλα ψητή, έχει 5,9 g λίπους ανά 100g, εκ των οποίων τα 2,5 g είναι κορεσμένο. Αλλά το ίδιο κομμάτι μοσχαρίσιου κρέατος, μαζί με το λίπος του και τηγανητό αντί ψητό, έχει 12,7 g λίπους, εκ των οποίων τα 4.9 g είναι κορεσμένο.

Η περιεκτικότητα σε λίπος του κιμά, ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό, γι’ αυτό θα πρέπει να προτιμάμε τα λιγότερο λιπαρά κομμάτια.

* Ορισμένες από τις ανησυχίες σχετικά με το κόκκινο κρέας που ισχύουν στην Αμερική, μπορεί να μην ισχύουν εδώ. Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να επιτρέπουν τη διατροφή των ζώων με αυξητικές ορμόνες (ένας πιθανός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο), αλλά αυτή η πρακτική έχει τεθεί εκτός νόμου από την Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ και μερικά χρόνια. Αυτό που πρέπει να αποφεύγουμε είναι τα επεξεργασμένα κρέατα -περιέχουν πολύ περισσότερα πρόσθετα και λίπος από ό, τι ένα απλό κομμάτι από κρέας μοσχαριού, χοιρινού ή αρνιού.

* Και ενώ το κόκκινο κρέας μπορεί να έχει πραγματικά οφέλη για την υγεία, είναι σημαντικό να το αντιμετωπίζουμε απλά ως μέρος μιας συνολικής ισορροπημένης διατροφής. Για παράδειγμα, το κρέας είναι μια φτωχή πηγή ινών, που βοηθούν στην πέψη και άλλες τροφές είναι αναγκαίες γι’ αυτό το σκοπό.

...και οι κίνδυνοι

Καρκίνος του εντέρου

Μια πανευρωπαϊκή μελέτη για την διατροφή και τον καρκίνο, διαπίστωσε ότι όσοι έτρωγαν περισσότερες από δύο μερίδες από 80γρ. κόκκινου κρέατος την εβδομάδα, είχαν 30% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του εντέρου, σε σύγκριση με όσους έτρωγαν λιγότερο από μια μερίδα.

Οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην είναι βέβαιοι για την αιτία που υπάρχει αυξημένος κίνδυνος, αλλά υπάρχει μια θεωρία ότι οι ενώσεις αιμοσφαιρίνη και μυοσφαιρίνη, που βρίσκονται στο κόκκινο κρέας, ενεργοποιούν μια διαδικασία στο έντερο, που με τη σειρά της οδηγεί στο σχηματισμό ενώσεων που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο.

Επεξεργασμένα κρέατα όπως τα λουκάνικα, μπορεί επίσης να είναι επικίνδυνα, επειδή η διαδικασία του μαγειρέματος μπορεί να δημιουργήσει καρκινογόνες ενώσεις που ονομάζονται ετεροκυκλικές αμίνες.

Νόσος Alzheimer

Η έρευνα έχει δείξει ότι η μεσογειακή διατροφή –φτωχή σε κόκκινο κρέας, αλλά πλούσια σε φυτικές τροφές και ψάρια- μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εμφάνισης της νόσου Alzheimer, έως και κατά δύο τρίτα.

Και πάλι όμως υπάρχουν αμφιβολίες γι’ αυτή τη θεωρία. Ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες (UCLA), υποστήριξαν πρόσφατα ότι το κόκκινο κρέας μπορεί να συνδέεται με μία συσσώρευση του σιδήρου στον εγκέφαλο, προκαλώντας το αντίθετο αποτέλεσμα από τα αντιοξειδωτικά. Στην πραγματικότητα οξειδώνει τον εγκέφαλο. Οι ερευνητές ισχυρίζονται επίσης ότι αυτό μπορεί να εξηγήσει το γιατί οι άνδρες αναπτύσσουν περισσότερο τη νόσο Αλτσχάιμερ, απ’ ό,τι οι γυναίκες, καθώς αυτοί τρώνε περισσότερο κόκκινο κρέας.

Οστά

Η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία των οστών. Η διαδικασία της πέψης των πρωτεϊνών, αφήνει υπολείμματα οξέων στο σώμα, που πρέπει να εξουδετερώνονται με μέταλλα -και αυτά μπορούν να ληφθούν από τα οστά- γεγονός που οδηγεί σε υψηλότερο κίνδυνο οστεοπόρωσης και άλλων ασθενειών. Ενώ τα πράσινα, φυλλώδη λαχανικά είναι πλούσια σε ασβέστιο, το κόκκινο κρέας έχει μικρά ποσοστά και μπορεί να προκαλέσει περίσσεια οξέων στον οργανισμό, δημιουργώντας προβλήματα των οστών για το μέλλον.

Αρθρίτιδα

Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος κάθε μέρα, θα μπορούσε να διπλασιάσει τον κίνδυνο εμφάνισης ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το κολλαγόνο, που βρίσκεται στο κόκκινο κρέας, μπορεί να προκαλέσει αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος, η οποία μπορεί επίσης να επηρεάσει τις αρθρώσεις. Τα πρόσθετα στα επεξεργασμένα κρέατα, μπορούν επίσης να επηρεάσουν στην αυξημένη συχνότητα της νόσου.

Χοληστερίνη

Το κόκκινο κρέας αποτελεί μία από τις πρώτες τροφές που οι γιατροί απαγορεύουν στους ασθενείς, όταν διατρέχουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, επειδή περιέχει υψηλά επίπεδα διαιτητικής χοληστερόλης.

Η συσσώρευση της χοληστερίνης στις αρτηρίες, μπορεί να σταματήσει τελικά τη ροή του αίματος και να προκαλέσει καρδιακή προσβολή.

Ωστόσο, αυτό εξαρτάται από το είδος του κρέατος που τρώει κανείς. Το κόκκινο, άπαχο κρέας, είναι σχετικά υγιεινό –τα λιπαρά κομμάτια είναι τα πιο επικίνδυνα.

Το κόκκινο κρέας έχει επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά, γεγονός που έχει συνδεθεί με ένα φάσμα καρδιαγγειακών προβλημάτων, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση.

Τροφική δηλητηρίαση

Έρευνες που έχουν γίνει σχετικά με την ασφάλεια του κόκκινου κρέατος, αναφέρουν ότι το μοσχαρίσιο κρέας, το κρέας του αρνιού και το χοιρινό, είναι αιτίες για ένα στα έξι κρούσματα τροφικής δηλητηρίασης. Οι ειδικοί κάνουν δοκιμές για να βρουν το ποσό των βακτηρίων σε αυτά, αν και το πρόβλημα είναι πιο πιθανό να συνδέεται με κακές συνθήκες υγιεινής στο σπίτι, παρά στα σφαγεία.

Καρκίνος του μαστού

Μια πρόσφατη μελέτη από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, υποστηρίζει ότι η κατανάλωση περισσότερων από 100 γραμμάρια κόκκινου κρέατος την ημέρα, μπορεί να διπλασιάσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού στις γυναίκες. Ο κίνδυνος σχετίζεται με νεαρές γυναίκες που δεν έχουνε ακόμη περάσει την εμμηνόπαυση. Οι ειδικοί λένε ότι ο αυξημένος κίνδυνος μπορεί να σχετίζεται με τις καρκινογόνες ενώσεις που δημιουργούνται από το μαγείρεμα του κρέατος, ή με τα επιπλέον επίπεδα σιδήρου.

Ωστόσο, η μελέτη έγινε σε γυναίκες που κατοικούν στις ΗΠΑ, όπου τα ζώα τρέφονται με αυξητικές ορμόνες που έχουν απαγορευτεί στην ΕΕ και μπορεί να μην ισχύει για γυναίκες στην Ε.Ε.