Πίτσες, σουβλάκια, hamburgers, πρόχειρες και νόστιμες λύσεις για την καθημερινή μας διατροφή που όμως επιβαρύνουν όχι μόνο τη ζυγαριά αλλά και την υγεία μας. Υπάρχουν ανάμεσά τους υγιεινές επιλογές;

Όλοι γνωρίζουμε ότι η διατροφή μας γίνεται όλο και πιο επιβαρυντική για τη υγεία μας. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής οδηγεί πολλούς ανθρώπους στην κατανάλωση γευμάτων εκτός σπιτιού. Είμαστε σε μια εποχή όπου όλα κινούνται γρήγορα. "Γρήγορο Πλύσιμο ή Πλύσιμο σε 5 λεπτά" για τα αυτοκίνητα, "Γρήγορη Εξυπηρέτηση" και έχει μπει στη ζωή μας η λέξη "γρήγορα" ή στα αγγλικά "fast". Αυτό όμως έχει μπει και στην ψυχολογία μας. Θύμα αυτής της γρηγοράδας έχει πέσει δυστυχώς και η διατροφή μας.

Καλό θα ήταν να σκεφτείτε τις θερμίδες του πιάτου που παραγγέλνετε γιατί έχετε η δυνατότητα να επιλέξετε και να επωμιστείτε αυτό που είναι καλύτερο για εσάς. Το γρήγορο φαγητό (fast food) παύει να ταυτίζεται αναγκαστικά με το πρόχειρο φαγητό από φαστφουντάδικα (junk food), ενώ ένα σνακ στα γρήγορα (street food) μπορεί να αποτελέσει μια καθ’ όλα υγιεινή επιλογή.

Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται πως δεν μπορούν να αντισταθούν σε ένα club sandwich, ένα χάμπουργκερ, μια πίτα με γύρο, στις τηγανιτές πατάτες ή σε μια λαχταριστή σοκολατίνα και συχνά λένε πως θα ήθελαν να είναι αλλιώς τα πράγματα αλλά τους είναι αδύνατον. Όταν τρώμε τροφές με πολλά λίπη, αλάτι, ζάχαρη και θερμίδες διεγείρονται και προκαλούνται αλλαγές στα κέντρα επιβράβευσης του εγκεφάλου. Όταν αυτές οι αλλαγές ξεπεράσουν ένα όριο, το επακόλουθο δεν είναι απλώς να τρώμε ακατάσχετα και να παχαίνουμε, αλλά να μην μπορούμε να σταματήσουμε κιόλας!

Έτσι, ο εγκέφαλος συμπεριφέρεται στα εδέσματα με παρόμοιους τρόπους όπως και στα ναρκωτικά. Μελέτες του δρος Κοτόνε έχουν δείξει πως μπορεί να αναπτυχθούν ακόμα και συμπτώματα στέρησης όταν διακοπεί απότομα η χορήγηση πρόχειρων φαγητών στα πειραματόζωα. Γρήγορο φαγητό ή Fast Food μεταφράζεται σε κάτι που έχει μεγάλη απήχηση σε μια κοινωνία που έχει εθιστεί στο γρήγορο. Σε αυτήν όμως την κοινωνία δε ζούν μόνον ενήλικες. Ζούν και παιδιά, τα οποία , αποτελούν θύμα αυτής της γρηγοράδας. Έτσι δυστυχώς παραγγέλνουν ή πηγαίνουν πολλές φορές μόνα τους στα fast foods και επιλέγουν τροφές για τις οποίες δεν ξέρουν αν τους κάνουν καλό ή κακό στην υγεία. Επίσης επιλέγουν και ποσότητες μεγαλύτερες κάποιες φορές από μια κανονική για την ηλικία τους μερίδα. Η τηλεόραση παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στην προώθηση διαφημίσεων για τα διάφορα εστιατόρια και τα τελευταία προϊόντα τους. Οι περισσότερες από τις διαφημίσεις στοχεύουν πράγματι σε παιδιά και αυτός είναι ο λόγος της παχυσαρκίας στα παιδιά ο οποίος αυξάνεται δραματικά.

Οι βασικοί λόγοι της αλματώδους αύξησης στη χώρα μας των μεταβολικών νοσημάτων (σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση και καρδιαγγειακά) την τελευταία εικοσαετία είναι η αλλαγή στη διατροφική συνήθεια των Ελλήνων και κυρίως των νέων, που συχνά καταφεύγουν στα ταχυφαγεία και στο έτοιμο φαγητό, το οποίο έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε λίπος, αλάτι και θερμίδες από το σπιτικό.

Σε αυτό συνηγορούν η γενικότερη επιτάχυνση των ρυθμών ζωής, οι αλλαγές στις συνήθειες, η αύξηση του αριθμού των μονομελών νοικοκυριών, οι αυξημένες επαγγελματικές υποχρεώσεις και ειδικότερα των γυναικών που καθιστά μεγαλύτερο το πρόβλημα της προετοιμασίας του καθημερινού φαγητού της οικογένειας. Περίπου ένας στους πέντε μαθητές Λυκείου δεν κάθεται πλέον στο οικογενειακό τραπέζι, αλλά καταφεύγει στο να παραγγείλει έτοιμο φαγητό από 4 μέχρι 7 φορές την εβδομάδα!

Αν και το έτοιμο φαγητό είναι πλουσιότερο σε θερμίδες και λίπος από το αντίστοιχο σπιτικό, δεν είναι σωστό να υποστηρίξουμε πως δεν μπορούμε να κάνουμε υγιεινές επιλογές όταν παραγγέλνουμε από έξω. Ένα τηλεφώνημα ή ακόμη και ένα "κλικ" στον υπολογιστή σας πλέον αρκεί για να βρεθεί στο σπίτι μας ότι τραβάει η όρεξη μας. Ένα πρώτο βήμα για την υγιεινή διατροφή είναι να μάθουμε να τρώμε έξυπνα. Ψάξτε λοιπόν, σε καταλόγους τα ελαφριά μενού πού «κρύβονται» οι υγιεινές light επιλογές.

Μερικές απλές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν:

•Μην επιλέγετε πιάτα με λιπαρές σως- ντρέσινγκ αλλά σως μουστάρδας.

•Αντί για σαλάτα Caesar’s ή σαλάτα του σεφ προτιμήστε τις απλές σαλάτες, με λάχανο, καρότο, μαρούλι, αγγούρι, λόλα, ρόκα, iceberg, σπανάκι, αγγούρι τουρσί, ντομάτα, κρεμμύδι, πιπεριά, ελιές και λαδόξιδο.

•Προσέξτε τα συνοδευτικά. Αντί για τηγανητές πατάτες (μικρή μερίδα τηγανητές πατάτες έχει περίπου 200 θερμίδες, ενώ μία μεγάλη σχεδόν 600), μπέικον, σαλάτα Ρώσικη επιλέξτε ριζότο ή βραστά-ψητά λαχανικά ή παξιμαδάκια ή κομμένη ελληνική -αραβική πίττα .

•Συνοδεύστε το γεύμα σας με νερό, σόδα ή Light αναψυκτικό και όχι με κανονικά αναψυκτικά ή αλκοολούχα ποτά.

•Επιλέξτε αντί για χοιρινό καλαμάκι ή λουκάνικο, το κοτόπουλο καλαμάκι ή μπιφτέκι κοτόπουλο.

•Αντί για χάμπουργκερ σπέσιαλ επιλέξτε χάμπουργκερ με μπιφτέκι κοτόπουλο με μουστάρδα.

•Αντί για κοτόπουλο πανέ επιλέξτε το κοτόπουλο σχάρας.

•Αντί για καρμπονάρα ή μακαρόνια με 4 τυριά επιλέξτε μακαρόνια με φρέσκια τριμμένη ντομάτα, ρίγανη, ελαιόλαδο, πιπεριά και τυρί.

•Αντί για πίτσα special επιλέξτε πίτσα μαργαρίτα ή Vegetarian.

•Αντί για πίτα με γύρο και πατάτες προτιμήστε πίτα σικάλεως με κοτόπουλο και λαχανικά.

•Αντί για κλαμπ σάντουιτς με μπέικον, τυρί, μαγιονέζα, ζαμπόν, πατάτες προτιμήστε κλαμπ σάντουιτς με ψωμί σικάλεως με γαλοπούλα, τυρί, ντομάτα, μαρούλι μαγιονέζα light.

•Μην πέφτετε στην πλάνη των προσφορών που προωθείται ως πιο οικονομική επιλογή αλλά επιλέξτε αυτό που πραγματικά θέλετε και όχι μια τεράστια μερίδα με πολλά συνοδευτικά.

Μερικές συμβουλές για όσους επιθυμούν να περιορίσουν το fast food:

•Ξεκινήστε να μαγειρεύετε. Σκεφτείτε τα οφέλη για την υγεία σας και βάλτε το προτεραιότητα στην καθημερινή σας ζωή.

•Στο δρόμο του γυρισμού από τη δουλειά, σκεφτείτε ότι θα κάνετε κάτι δημιουργικό και χρησιμοποιήστε το ως διέξοδο χαλάρωσης.

•Οργανωθείτε και ψωνίστε από το σούπερ μάρκετ υλικά. Χρησιμοποιήστε τη φαντασία σας και πειραματιστείτε με νέες συνταγές που σας ταιριάζουν στη γεύση.

•Φυτέψτε στον κήπο σας ή ακόμα και στη βεράντα σας ντομάτες, αγγουράκια, πιπεριές και άλλα λαχανικά και φτιάξτε τα δικά σας αγνά προϊόντα χωρίς να νοιάζεσαι για χημικά, ορμόνες και μόλυνση. Η ικανοποίηση της δικής σας σοδειάς δεν ανταλλάσσεται εύκολα. Χρησιμοποιήστε τα προϊόντα σας για το μαγείρεμά σας.

•Κάλεσε τους φίλους σας για φαγητό και ετοιμάστε κάτι εύκολο. Μια απλή συνταγή να είστε σίγουροι ότι θα εντυπωσιάσει.

Εν κατακλείδι, η κατανάλωση γρήγορου φαγητού θα πρέπει να ελαττωθεί και αν χρειαστεί παραγγέλνουμε από έξω να κάνουμε μια σωστή επιλογή. Ένα σωστό διατροφικό πρόγραμμα αποτελεί το θεμέλιο λίθο ενός γενικότερα ισορροπημένου τρόπου ζωής που εξασφαλίζει υγεία, καλαισθησία, ευχαρίστηση, καλές ανθρώπινες σχέσεις και μακροζωϊα.

Του Τόνι Νζέιμ, Διαιτολόγου-Διατροφολόγου, μέλους της επιστημονικής ομάδας Διατροφή.