Ρήξη μηνίσκου: χρειάζεται χειρουργείο ή όχι;

riksi-miniskou-xreiazetai-xeirourgeio-i-oxi-oxi

ΤΕΤΑΡΤΗ, 22 ΙΟΥΝΙΟΥ 2011

Ρήξη μηνίσκου δεν παθαίνουν μόνο οι αθλητές αλλά αρκετοί άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη ταλαιπωρούνται από τους βασανιστικούς πόνους στο γόνατο. Δείτε, πώς η ρήξη μηνίσκου αντιμετωπίζεται σήμερα από την ιατρική κοινότητα.

Η άρθρωση του γόνατος καλείται σε καθημερινή βάση να σηκώνει μεγάλα φορτία, να συμβάλει στην κίνηση και συγχρόνως να επιδεικνύει υψηλή σταθερότητα. Στη λειτουργία της αυτή σημαντικό ρόλο παίζουν οι δύο μηνίσκοι (έξω και έσω). Οι μηνίσκοι αποτελούν δυο ινοχόνδρινα «αμορτισέρ» ανάμεσα στα οστά του μηρού και της κνήμης. Τα «αμορτισέρ» αυτά απορροφούν τους κραδασμούς και προστατεύουν τις χόνδρινες επιφάνειες της άρθρωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμα και με την μερική αφαίρεση ενός τμήματος του μηνίσκου αυξάνεται η πίεση που ασκείται στην άρθρωση κατά 2,5 έως 6 φορές.

Οι βλάβες των μηνίσκων, είτε από αθλητικές κακώσεις, είτε σαν αποτέλεσμα της φυσιολογικής διαδικασίας γήρανσης, αποτελούν μια από τις συχνότερες αιτίες πόνου στο γόνατο. Τα σκισμένα κομμάτια ενός ραγέντος μηνίσκου καταστρέφουν την ευαίσθητη χόνδρινη επιφάνεια του γόνατος, το οποίο σταδιακά οδηγείται σε επώδυνη αρθρίτιδα.

Όπως αναφέρθηκε, ο μηνίσκος υπόκειται σε μια φυσιολογική διαδικασία γήρανσης και εκφύλισης του ιστού του, όπου, εκτός από τους γενετικούς παράγοντες, σημαντικό ρόλο παίζουν και τα φορτία που δέχεται καθημερινά.

Μια ρήξη επομένως μπορεί να συμβεί είτε σε ένα νέο άνθρωπο με υγιείς μηνίσκους, είτε σε κάποιον μεσήλικα ή ηλικιωμένο με εκφυλισμένους μηνίσκους. Στη πρώτη περίπτωση, ανάλογα με το είδος και το σημείο της ρήξης, υπάρχει πιθανότητα αυτόματης επούλωσης της βλάβης, ενώ στη δεύτερη περίπτωση κάτι τέτοιο δεν υφίσταται.

Στους νέους, μια ρήξη μηνίσκου είναι συνήθως αποτέλεσμα αθλητικής κάκωσης και συνοδεύεται από οξύ πόνο και ενδεχομένως μπλοκάρισμα του γόνατος. Αντίθετα, στις μεγαλύτερες ηλικίες, οι εκφυλιστικές ρήξεις παρουσιάζονται με ήπια συμπτώματα χωρίς να προηγηθεί κάποια εντυπωσιακή κάκωση και μπορεί να συμβούν με μια στροφική κίνηση κατά την έξοδο από το αυτοκίνητο ή μετά από ένα βαθύ κάθισμα. Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχει ευαισθησία στην έξω ή στην έσω πλευρά του γόνατος, πόνος κατά την πολύωρη ορθοστασία, καθώς και πρήξιμο της άρθρωσης.

Η διάγνωση μιας μηνισκικής ρήξης τίθεται με βάση το ιστορικό και την κλινική εξέταση. Οι ακτινογραφίες χρησιμεύουν για τον αποκλεισμό άλλων οστικών βλαβών, ενώ το πιο αξιόπιστο μέσο για να απεικονιστεί μια ρήξη μηνίσκου είναι η μαγνητική τομογραφία.

Η θεραπεία των μηνισκικών βλαβών δεν πρέπει να είναι πάντοτε χειρουργική. Σε μερικούς ασθενείς με πολύ ήπια ενοχλήματα μπορεί να εφαρμοστεί συντηρητική αγωγή με τη χρήση φυσικοθεραπειών, αντιφλεμονωδών φαρμάκων και παγοθεραπείας. Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις, όπου τα συμπτώματα είναι έντονα, απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση.

Σήμερα, η αρθροσκόπηση του γόνατος που εκτελείται μέσω δυο πολύ μικρών οπών, μας δίνει τη δυνατότητα να ελέγξουμε πλήρως την άρθρωση και να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε μηνισκική βλάβη. Στόχος πρέπει να είναι η διατήρηση κατά το δυνατό περισσότερου μηνισκικού ιστού, ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες ανάπτυξης αρθρίτιδας. Στις εκφυλιστικές ρήξεις, είναι αναγκαία η μερική αφαίρεση του χαλασμένου μηνίσκου, ενώ σε πρόσφατες ρήξεις που αφορούν νεότερους ασθενείς, εφόσον το επιτρέπει το είδος και η θέση της βλάβης, πρέπει να επιχειρείται η μηνισκοσυρραφή. Στην περίπτωση που κάποιος νέος ασθενής έχει απολέσει σημαντικό μέρος ενός μηνίσκου συνιστάται η μεταμόσχευση μηνίσκου, με τη χρήση είτε πτωματικών είτε συνθετικών μοσχευμάτων, καθώς είναι σχεδόν βέβαιη η ανάπτυξη αρθρίτιδας.

Μετά από μια μερική μηνισκεκτομή, ο ασθενής δύναται να περπατήσει άμεσα χωρίς πατερίτσες, ενώ υποβάλλεται σε ολιγοήμερη φυσικοθεραπεία. Σε περίπτωση μηνισκοσυρραφής ή μεταμόσχευσης μηνίσκου, το πρόγραμμα αποκατάστασης είναι πολυπλοκότερο και απαιτείται μερική φόρτιση με πατερίτσες για 4-6 εβδομάδες, καθώς και περισσότερη φυσικοθεραπεία.

Συμπερασματικά, θα πρέπει να τονίσουμε ότι η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία των μηνισκικών ρήξεων είναι μείζονος σημασίας, καθώς σε πάρα πολλές περιπτώσεις αποτελούν την αρχή μιας εκφυλιστικής διαδικασίας της άρθρωσης του γόνατος, η οποία θα καταλήξει σε μια επώδυνη αρθρίτιδα με όλα τα επακόλουθά της.

Του Δρ. Ανδρέα Π. Διαμαντόπουλου, Ορθοπαιδικού Χειρουργού, Συνεργάτη Βιοκλινικής Αθηνών, Μέλος Ομίλου Εταιρειών Υγείας Βιοιατρική.