11o Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου: Διαδικτυακά και δωρεάν

11o-festibal-protoporiakou-kinimatografou

ΔΕΥΤΕΡΑ, 19 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2020

Μέχρι τις 26 Οκτωβρίου.

Με την πανδημία του κορωνοϊού να συνεχίζει να μεταλλάσει την ζωή, την οικονομία, την τέχνη, το σινεμά, το 11ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας προσανατολισμένο γύρω από το ζήτημα του κατά πόσο η τέχνη μπορεί να αλλάξει την ανθρώπινη μοίρα, έρχεται να μας προσφέρει ένα ευρύ κατάλογο ταινιών- δωρεάν και για πρώτη φορά online.

Εξαιρετικά ευρύ για την ακρίβεια καθώς στην online πλατφόρμα της Ταινιοθήκης της Ελλάδας προσφέρονται πάνω από 150 ταινίες που αναμετρώνται με νέες φόρμες και διαφορετικές μορφές αφήγησης συνθέτοντας ένα πλήρες αφιέρωμα των ανήσυχων δημιουργών.

Επτά τμήματα, οχτώ αφιερώματα και παράλληλες δράσεις συναποτελούν τη φετινή, ιδιαίτερη, διαδικτυακή διοργάνωση που στοχεύει να αναδείξει τις νέες, πρωτοποριακές τάσεις στο σινεμά.

Διεθνές Διαγωνιστικό

Η επιλογή των ταινιών του Διεθνούς Διαγωνιστικού την περίοδο της πανδημίας έφερε εκ νέου ζητήματα που αφορούν τη σχέση του κινηματογράφου με την έννοια του αρχείου. Εάν, σύμφωνα με τον Ντεριντά, οι ταινίες μπορούν να είναι επίσης “αρχεία του κακού: απόκρυφα ή κατεστραμμένα, παραλλαγμένα ή απωθημένα”, τότε η σχέση επιμελητών και σκηνοθετών εξελίσσεται σε μια σχέση “συνενοχής” πάνω στη διαχείριση των φιλμικών κειμένων ως πολιτιστικών ευρετηρίων. Ως εκ τούτου, επιλέχθηκαν ταινίες σκηνοθετών, οι οποίοι “δεν παραιτούνται από την ανάγκη να οικειοποιηθούν μια εξουσία πάνω στο τεκμήριο”, ενώ υφαίνουν αφηγήσεις πάνω σε συλλογικές και προσωπικές αναμνήσεις.

Οι εννιά ταινίες του τμήματος:

Γένος Παν | Genus Pan
Επίκεντρο | Epicentro
Το Σύννεφο Στο Δωμάτιό Της | The Cloud In Her Room
Μια Γυναίκα, Η Μητέρα Μου | A Woman, My Mother
Αν Ήμουν Ο Χειμώνας | If I Were The Winter Itself
Κιτάμπ αλ-ισφάρ: Το Βιβλίο του Ταξιδιού | Kitâb al-isfâr: Book of the Journey (2020)
Το Μεξικάνικο Μπρέτσελ Μου | My Mexican Bretzel
Ο Θάλαμος Προβολής | The Viewing Booth
Απεργείς Ή Πεθαίνεις | Strike Or Die

Αποκατεστημένες & Υπέροχες

Το φετινό αφιέρωμα προβάλλει πρόσφατα αποκατεστημένες ταινίες από όλο τον κόσμο: Γαλλία, Ηνωμένες Πολιτείες, Μεξικό, Σουηδία, Τσεχία και φυσικά από την Ελλάδα. Πολλές από αυτές, δίνουν την ευκαιρία να ανακαλύψουμε ξανά σπάνιες ταινίες που ήταν ελλιπείς, όπως στην περίπτωση των “Η Φιλοξενία Μας” του Μπάστερ Κίτον, “Έκστασις” του Γκουστάβ Μαχατί και “Δυο Καλόγεροι” του Χουάν Μπουστίγιο Όρο, οι οποίες αποκαταστάθηκαν από τα αρχικά φιλμ νιτρικής κυτταρίνης και από τις αμοντάριστες κόπιες τους. Η ταινία “Οι Απάχηδες των Αθηνών” του Δημήτρη Γαζιάδη, για παράδειγμα, θεωρείτο χαμένη για δεκαετίες μέχρι την πρόσφατη ανακάλυψή της στα αρχεία της Γαλλικής Ταινιοθήκης στο Παρίσι.

Από Τον Πρώιμο στον Ανεξάρτητο Αφροαμερικανικό Κινηματογράφο: 1920 – 1989

Στο τμήμα παρουσιάζεται μια επιλογή από 18 ταινίες και ντοκιμαντέρ που αναδεικνύουν, από τη σκοπιά των μαύρων, ζητήματα φυλής και ρατσισμού -ζητήματα πάντοτε φλέγοντα για την Αμερική. Επιλέχθηκαν ταινίες, πρώτον, από την πρώιμη περίοδο, 1920-1940, και δεύτερον, ταινίες και ντοκιμαντέρ του ανεξάρτητου αφροαμερικανικού κινηματογράφου από την περίοδο 1960-1990.

Ελληνικός Κινηματογράφος του Φανταστικού

Στο αφιέρωμα 11 ταινίες καλύπτουν όλες σχεδόν τις κατηγορίες του είδους του φανταστικού. Το ανοίκειο (“Απεταξάμην” της Φρίντας Λιάππα, “Κρυστάλλινες Νύχτες” της Τώνιας Μαρκετάκη, “Ιδιότητες του 2” του Αχιλλέα Κυριακίδη), το φάνταζι (“Το όνειρο Του Σκύλου” του Άγγελου Φραντζή), την αλληγορία συνδυασμένη με ένα δυστοπικό μέλλον (“Καμιά Συμπάθεια Για Τον Διάβολο” του Δημήτρη Αθανίτη), την επιστημονική φαντασία (με τις ντελιριακές παρωδίες του “Δράκουλα Tων Εξαρχείων” του Νίκου Ζερβού και “Η Επίθεση Tου Γιγαντιαίου Μουσακά” του Πάνου Κούτρα), τα επικίνδυνα παιχνίδια του μυαλού (“Ευρυδίκη Β.Α.2037” του Νίκου Νικολαϊδη, “Στη Σκιά Tου Φόβου” του Γιώργου Καρυπίδη). Ή ακόμα, τον συνδυασμό φανταστικού και φιλμ νουάρ (“Η Νύχτα Mε Tη Σιλένα” του Δημήτρη Παναγιωτάτου) ή φανταστικού και ψυχολογικού θρίλερ (“Ιστορία 52” του Αλέξη Αλεξίου).

Σύγχρονος Πορτογαλικός Κινηματογράφος

Το 11ο ΦΠΚΑ, υποστηρίζοντας τις εθνικές κινηματογραφίες των λεγόμενων «μικρών» κρατών, παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στον σύγχρονο πορτογαλικό κινηματογράφο. Συνολικά 8 μικρού και μεγάλου μήκους ταινίες και ντοκιμαντέρ που έχουν διεθνώς προβληθεί και αναγνωριστεί ως αντιπροσωπευτικές ενός νέου φρέσκου ρεύματος στον πορτογαλικό κινηματογράφο.

Πολίτες του Κινηματογράφου: Βιενέ Ρενέ & Χου Τζίε

Ο Ρενέ Βιενέ γεννήθηκε στη Χάβρη το 1994 και τόσο ο παππούς του όσο και ο πατέρας του ήταν λιμενεργάτες. Μέλος της “Καταστασιακής Διεθνούς” από το 1963 έως το 1971, ο Βιενέ είναι συγγραφέας, εκδότης, κινηματογραφιστής, αλλά και, κυρίως, ένας ιστορικός της Κίνας που ανέλαβε το βαρύ καθήκον της αποκάλυψης της πραγματικής φύσης του Μαοϊσμού και του μακελειού που συγκαλύφτηκε πίσω από τους όρους “Μεγάλο Άλμα Προς Τα Εμπρός” και “Πολιτιστική Επανάσταση”.

Χωρίς καθόλου πόρους επινοεί, γοργά και αγριωπά, την πλήρη οικειοποίηση και μεταστροφή μιας ήδη υπάρχουσας ταινίας και, όταν πλέον διαθέτει πόρους, καταστρώνει μια καινοτόμα και πολεμική μεθοδολογία, η οποία, αποκαλύπτοντας τους τρόπους και τις διαδικασίες της παραποίησης, αποτελεί ορόσημο στην ιστορία του ντοκιμαντέρ. Με την εκδοτική σειρά “Ασιατική Βιβλιοθήκη”, με τη δημοσίευση έργων του Σιμόν Λες και, για πρώτη φορά, κινέζων αντιφρονούντων, συνεισέφερε στο να αποκαλυφτεί το πέπλο της αδιαφάνειας που έριχνε η μαοϊκή προπαγάνδα στη Δύση.

Στον διαρκή του αγώνα ενάντια στη δικτατορία και τα ψέματα, ο Βιενέ υπερασπίζεται το έργο του Χου Τζίε, ενός ατρόμητου κινέζου χαράκτη και ντοκιμαντερίστα, ο οποίος, δουλεύοντας εντελώς ανεξάρτητος εδώ και 25 χρόνια, ανασύρει και ιχνηλατεί τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν υπό το καθεστώς του Μάο. Παρόλο που αυτά τα εγκλήματα έχουν επισήμως καταγγελθεί, η τεκμηρίωσή τους παραμένει μέχρι σήμερα ανεπιθύμητη. Χάρη στο 11ο ΦΠΚΑ μπορούμε να ακολουθήσουμε το μονοπάτι που χάραξαν αυτοί οι δύο παραδειγματικοί δημιουργοί, να ακούσουμε τον διάλογό τους, και να συνειδητοποιήσουμε πόσα μπορεί να καταφέρει ένας απλός πολίτης ενάντια σε μια αυτοκρατορία, ακόμη κι όταν είναι μόνος του και δεν διαθέτει πόρους, μονάχα με τη δύναμη των λέξεων, των εικόνων και των ήχων.

Μερικοί Το Προτιμούν Μικρό

Η ενότητα “Μερικοί Το Προτιμούν Μικρό” είναι ένας χώρος για ανεξάρτητους σκηνοθέτες που επιλέγουν να εκφράσουν το συλλογισμό τους με πιο περιεκτικό τρόπο. Η φετινή επιλογή εστιάζει στη μνήμη και τη γλώσσα του αρχειακού υλικού, διαπιστώνοντας ότι η εικόνα πρέπει να προσπαθεί συνεχώς να κάνει περισσότερα από ό,τι η γλώσσα. Κάθε ταινία μαρτυρίας είναι μια πράξη μνήμης, όπου η εικόνα καταγράφει ό,τι δεν εκφράζουν οι λέξεις.

Τα οχτώ αφιερώματα έχουν ως εξής: