Η «Βασίλισσα της Soul» και σύμβολο κοινωνικών αγώνων πέθανε στην ηλικία των 76 ετών αφήνοντας πίσω της μια πλούσια παρακαταθήκη.

Η «Βασίλισσα της Soul» δεν τα κατάφερε τελικά και το απόγευμα της Πέμπτης 16 Αυγούστου ανακοινώθηκε ο θάνατος της στο σπίτι της στο Ντιτρόιτ, στην ηλικία των 76 ετών. Η Aretha Franklin υπήρξε μια από τις σημαντικότερες φωνές της soul και άφησε το στίγμα της μουσική, ενώ συνέδεσε το όνομα και τις ερμηνείες της με μεγάλες κοινωνικές αλλαγές στην Αμερική.

Η Aretha Louise Franklin, όπως ήταν το πλήρες όνομα της, γεννήθηκε στο Μέμφις του Τενεσί στις 25 Μαρτίου του 1942. Ο πατέρας της Clarence Franklin ήταν ένας χαρισματικός ιεροκήρυκας και πιανίστας, ενώ η μητέρα της Barbara Siggers Franklin ήταν τραγουδίστρια. Έτσι λοιπόν η Aretha Franklin μεγάλωσε μέσα σε αρκετό μουσικόφιλο και εκκλησιαστικό περιβάλλον και έκανε το πρώτα της καλλιτεχνικά βήματα, ψέλνοντας σε εκκλησίες. Ο πατέρας της, ο οποίος παινευόταν για τις ικανότητες του στο τραγούδι, υπήρξε δραστήριος στο αγώνα για πολιτικά δικαιώματα και είχε επαφές με σημαντικές προσωπικότητες της εποχής, όπως τον Sam Cooke, τον Jackie Wilson και τον Martin Luther King Jr.

Ο Clarence Franklin ανέλαβε την εκπροσώπηση της κόρης του όταν ήταν 14 ετών και λίγο αργότερα την βοήθησε να υπογράψει συμβόλαιο με την JVB Records, μέσω της οποίας το 1956 κυκλοφόρησε τον πρώτο της δίσκο «Songs of Faith» με θρησκευτικό περιεχόμενο. Ο έρωτας της για τον Cooke φαίνεται πως επηρέασε την Franklin και την ενέπνευσε να ασχοληθεί με την κοσμική μουσική και στα 18 της το ταλέντο της έγινε αντιληπτό από πολλές δισκογραφικές που έριζαν για την υπογραφή της. Τελικά η Franklin σύναψε συμβόλαιο με την Columbia το 1960, μέσω της οποίας γνώρισε τις πρώτες της επιτυχίες.

Το πρώτο της άλμπουμ «Aretha: With the Ray Bryant Combo» συνδύαζε πολλούς ήχους, από την vocal jazz και τα blues, μέχρι doo-wop και R&B και περιέχει το πρώτο της single που μπήκε στα charts, μια διασκευή του «Rock-a-Bye Your Baby with a Dixie Melody». Καθώς η Franklin άρχισε να στρέφεται ολοένα περισσότερο στην pop, η καριέρα της είδε μεγαλύτερη άνθηση με επιτυχίες όπως το «One Step Ahead» και το «You Made Me Love You». Η ίδια όμως ένιωθε απογοητευμένη από την σχέση την σχέση της με την Columbia, η οποία είχε παραμελήσει τις gospel ρίζες. Έτσι λοιπόν άφησε το συμβόλαιο της να εκπνεύσει και στην συνέχεια υπέγραψε με την Atlantic Records το 1966.

Rex Features

Η καριέρα της Franklin εκτοξεύτηκε στα τέλη της δεκαετίας του 1960.

Μέσω της δισκογραφικής κυκλοφόρησε το «I Never Loved a Man (The Way I Love You)», το οποίο ήταν το πρώτο της pop single που μπήκε στο Top 10 και λίγο αργότερα κυκλοφόρησε μια εμβληματική διασκευή του «Respect» του Otis Redding. Το τραγούδι, το οποίο αργότερα ανακηρύχτηκε ύμνος στον αγώνα υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων και του φεμινισμού, έβαλε φωτιά στα R&B και pop charts και έμελλε να γίνει το τραγούδι σήμα κατατεθέν της Franklin. Στο πρώτο της άλμπουμ για την Atlantic συμπεριλαμβάνονταν επίσης τα «Baby I Love You» and «(You Make Me Feel Like) A Natural Woman».

Η καριέρα της συνέχισε να έχει ανοδική πορεία, καθώς ακολούθησαν singles όπως τα «Chain of Fools», «Ain’t No Way», «Think» και «I Say a Little Prayer». Έτσι λοιπόν δεν άργησε να έρθει και το πρώτο της βραβείο Grammy, τον Φεβρουάριο του 1968, για καλύτερη γυναικεία R&B ερμηνεία. Τον ίδιο μήνα βραβεύτηκε από τον Martin Luther King Jr. (δυο μήνες πριν την δολοφονία του) και τον Ιούνιο εμφανίστηκε στο εξώφυλλο του περιοδικού Time.

Rex Features

Με τον John Belushi και τον Dan Aykroyd στα γυρίσματα της ταινίας «Ατσίδες με τα μπλε».

Οι επιτυχίες συνεχίστηκαν στις αρχές της δεκαετίες του 1970, με singles όπως τα «Spanish Harlem», «Rock Steady» και «Day Dreaming», αλλά κάπου εκεί το άστρο άρχισε να φθίνει και μετά από ένα αποτυχημένο πέρασμα από την Warner Bros Records το 1976, συνέχισε με την Arista Records το 1980. Εκείνη την χρονιά τραγούδησε στο Royal Albert Hall του Λονδίνου μπροστά στην Βασίλισσα Ελισάβετ, ενώ είχε και έναν αξιομνημόνευτο ρόλο στο κωμικό μιούζικαλ «Οι ατσίδες με τα μπλε» του John Landis με τους John Belushi, Dan Aykroyd και σημαντικούς μουσικούς όπως οι James Brown, Cab Calloway, Ray Charles και John Lee Hooker.

Το 2014 ανακοινώθηκε η ολοκλήρωση της συνεργασίας μεταξύ της Franklin με της Arista, η οποία υπήρξε το «σπίτι» της Franklin για πάνω από 20 χρόνια και καταλυτική στην αναβίωση της καριέρας της. Έχοντας καταξιωθεί ως «Βασίλισσα της Soul», η Franklin τραγούδησε το 2009 στην τελετή ορκωμοσίας του Barrack Obama και το 2015 έδωσε μια συγκλονιστική ερμηνεία στην εκδήλωση αφιερωμένη στην Carole King.

Invision/AP / Charles Sykes

Η Franklin ανακοίνωσε το τέλος της συνεργασίας της με την Arista το 2004.

Η προσωπική ζωή της Franklin ήταν εξίσου πολυτάραχη όπως η καριέρα της. Στην ηλικία των 19 ετών παντρεύτηκε τον Theodore White, αλλά χώρισαν το 1969 μετά από πολλά περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Ο δεύτερος γάμος της, το 1978 με τον ηθοποιό Glynn Turman, κράτησε περίπου έξι χρόνια και στην συνέχεια σύναψε μια μακροχρόνια χρόνια σχέση με τον Willie Wilkerson. Η Franklin όμως δεν παντρεύτηκε ξανά, καθώς το 2012 ανακοίνωσε τον χωρισμό και διάλυση του αρραβώνα τους.

Παράλληλα με τις επιτυχίες της στο τραγούδι, η Franklin αντιμετώπισε αρκετά προβλήματα υγείας όπως τον εθισμό στο αλκοόλ και την παχυσαρκία, ενώ το 2010 αναγκάστηκε να ακυρώσει σειρά εμφανίσεων λόγω έκτακτης χειρουργικής επέμβασης. Σύμφωνα με την φημολογία που είχε αναπτυχθεί στον τύπο, η Αμερικανίδα τραγουδίστρια είχε διαγνωστεί με καρκίνο στο πάγκρεας. Η τελευταία της ζωντανή ερμηνεία ήταν σε εκδήλωση του ιδρύματος Elton John κατά του AIDS, τον Νοέμβριο του 2017.

REX/Shutterstock / Ricky Fitchett

Παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε, η Aretha Franklin συνέχισε να δίνει συναυλίες μέχρι το 2017.

Η Franklin θεωρείται ένας από τους «γίγαντες της soul» και της pop μουσικής γενικότερα, ξεχωρίζοντας για την φωνητική ευελιξία και ερμηνευτική νοημοσύνη της, το πλούσιο ταλέντο και τις μοναδικές εμπειρίες της. Πέραν όμως της καλλιτεχνικής της αξίας, η «Βασίλισσα της Soul» μνημονεύεται ως φωνή του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα των Αφροαμερικάνων και της φυλετικής ισότητας, με τα τραγούδια της να γίνονται έχουν τεράστια απήχηση και να γίνονται σύμβολα κοινωνικών αγώνων.

Έγινε η πρώτη γυναίκα που μπήκε στο Rock and Rock Hall of Fame το 1987, ενώ της απονεμήθηκε ένα τιμητικό βραβείο Grammy για την συνεισφορά της στην μουσική το 1991. Το 1999 τιμήθηκε με το Εθνικό Μετάλλιο των Τεχνών από τον Bill Clinton και το 2005 το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας από τον George W. Bush. Από το 2014  κληρονομιά της Aretha Franklin επεκτείνεται και στο διάστημα, αφού εκείνη την χρονιά το όνομα της δόθηκε στον αστεροειδή 249516 Aretha.