Ρίχνουμε μια αναλυτική ματιά στον «καυτό» κόσμο του σύγχρονου hip hop.

Μπορεί στην Ελλάδα να είμαστε λίγο πίσω σχετικά με τη μουσική επικαιρότητα στις ΗΠΑ, αυτό δεν αλλάζει ωστόσο το γεγονός ότι το hip hop είναι το μουσικό είδος που έχει σημαδέψει την τρέχουσα δεκαετία. Και δεν αναφερόμαστε σε αυτό που γνωρίσαμε εμείς στα 00s ως εμπορικό κομμάτι του και το οποίο σχετίζεται με το R&B. Μιλάμε για επιστροφή στις ρίζες, για μουσική που βγαίνει ξανά από τα γκέτο πριν φτάσει στην κορυφή των charts και για ένα κίνημα που έρχεται ως αντίδραση στον ρατσισμό και την αστυνομική βία εις βάρος των μαύρων που αποτελεί ολοένα και πιο συχνό φαινόμενο στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Στην τελική μιλάμε για μια χώρα που έχει υποψήφιο πρόεδρο τον Ντόναλντ Τραμπ. Ακόμη και αν δε βγει, οι απόψεις μίσους όλων αυτών που τον ψήφισαν δε θα αλλάξουν και αυτό είναι ένα πρόβλημα για πολλούς.

Πώς σήμερα νοσταλγούμε μουσικά είδη περασμένων δεκαετιών ακόμη και ας μη μας άρεσαν τόσο επειδή ήταν συνυφασμένα με μια ολόκληρη εποχή; Ε το ίδιο θα συμβεί μετά από χρόνια με το σύγχρονο hip hop. Συνιστά ένα statement που ξεπερνά τα μουσικά στεγανά και διαθέτει αυτή την αίσθηση περιπέτειας που δύσκολα συναντάς αλλού σήμερα. Ειδικότερα το 2016 είναι μια φανταστική χρονιά για το hip hop, από αυτές που δε γίνεται να παραβλέψεις ό,τι και αν ακούς. Ας δούμε λοιπόν ποιοι είναι οι σημαντικότεροι εκφραστές του που το έχουν οδηγήσει στην κορυφή μέσα από οκτώ φετινά παραδείγματα.

Με το περσινό «To Pimp a Butterfly» ο Kendrick Lamar έχει καθιερωθεί ως ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς της γενιάς του. Ίσως δηλαδή να κυκλοφόρησε και τον καλύτερο δίσκο της δεκαετίας. Δεν είναι μόνο ότι πειραματίζεται μουσικά και δίνει στο πατροπαράδοτο hip hop μια jazz κατεύθυνση. Δημιούργησε ένα μανιφέστο για κάθε μαύρο που ζει σήμερα στις ΗΠΑ και το ανατριχιαστικό βίντεο του «Alright» είναι η απάντηση σε όσους λένε ότι τα μουσικά βίντεο έχουν χάσει πια την επιρροή τους.

Φέτος ο Lamar κυκλοφόρησε το «Untitled Unmastered», ένα άλμπουμ που αποτελείται ακυκλοφόρητα ντέμο της περιόδου των ηχογραφήσεων του «To Pimp a Butterfly». Συνεχίζει την ενασχόλησή του με καίρια πολιτικά ζητήματα που αφορούν την Αμερική του σήμερα και είναι ακόμη πιο έντονος ο πειραματισμός του με jazz και avant-garde στοιχεία. Και ακόμη και μια τέτοια θεωρητικά περιφερειακή κυκλοφορία είναι ένας σταθμός για τη φάση του hip hop σήμερα. Για να καταλάβετε το στάτους του Lamar, απλά ακούστε το «Freedom» από τον φετινό δίσκο της Beyoncé και τα λέμε μετά.

Φετινή κυκλοφορία: «Untitled Unmastered»

Ακούστε το: untitled 02 – 06.23.2014.

Από τις πιο ιδιαίτερες περιπτώσεις του σύγχρονου hip hop, ο Danny Brown είναι μια δύναμη της φύσης. Καταλαβαίνεις με την πρώτη το ραπάρισμά του το οποίο με την ταχύτητα και την έντασή του αν και εύκολα θα μπορούσε να θεωρηθεί κωμικό, καταλήγει απίστευτα πορωτικό και σκοτεινό. Τι να πει κανείς δηλαδή για τον άνθρωπο που κυκλοφόρησε φέτος δίσκο με τίτλο από τραγούδι των Joy Division; Το «Atrocity Exhibition» είναι ο Brown στα καλύτερά του. Η μουσική του δίσκου είναι φανταστική και υπερβαίνει αυτά που έχουμε μάθει στο hip hop και στιχουργικά παίρνει μια πιο σκοτεινή τροπή με αναφορές σε προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι μαύροι της Αμερικής, αφού κάθε μέρα είναι και μια ακόμη μάχη για επιβίωση. Από εκεί και πέρα το «Really Doe» με τη συμμετοχή των Kendrick Lamar, Ab-Soul και Earl Sweatshirt είναι μια all-star στιγμή για όλους τους συμμετέχοντες και βρίσκεται ψηλά σε κάθε σωστή λίστα για τα καλύτερα τραγούδια της χρονιάς. Αν άλλοι ράπερ αφαιρούν κάτι από το fun στην προσπάθειά τους να μεταφέρουν ένα σοβαρό μήνυμα, εδώ αυτό δε συμβαίνει καθόλου. Το «Atrocity Exhibition» είναι ένας δίσκος που τον ακούς από την αρχή μέχρι το τέλος και μετά τον βάζεις ξανά. Και ξανά. Και ξανά και ξανά και ξανά.

Φετινή κυκλοφορία: «Atrocity Exhibition»

Ακούστε το: «When It Rain»

Μια κατηγορία μόνος του είναι ο Frank Ocean. Και αν ποτέ θεωρούνταν μέρος του hip hop, πλέον έχει απομακρυνθεί προς ένα μονοπάτι που χαράζει μόνο ο ίδιος. Η φετινή του κυκλοφορία ήταν μια από τις πιο πολυαναμενόμενες της χρονιάς και φρόντισε και ο ίδιος για αυτό, κάνοντάς μας να υποφέρουμε στο teaser. Και επειδή ο Frank Ocean δεν μοιάζει με κανέναν άλλον, πριν βγάλει το «Blonde», κυκλοφόρησε ένα ξεχωριστό visual album 45 λεπτών ως προπομπό. Τι είναι λοιπόν το «Blonde»; Σίγουρα ένας δίσκος που δεν μπορείς να τον κρίνεις με βάση αυτά που ήξερες. Βρίσκεται πιο κοντά στους Beatles και στους Tame Impala παρά στο hip hop, ωστόσο φιλοξενεί φωνητικά από τον Kendrick Lamar και την Beyoncé και τους «χρησιμοποιεί» απλά ως ένα ακόμη κομμάτι του παζλ σαν να μην τρέχει τίποτα.

Στο «Blonde» ο Ocean ενδιαφέρεται στιχουργικά για την απώλεια της αθωότητας και για αυτή τη στιγμή που συνειδητοποιείς ότι δεν είσαι πια παιδί και δε θα είσαι ποτέ ξανά και έρχεσαι αντιμέτωπος με τη θνητότητά σου. Είναι ένας δίσκος για στιγμές οικειότητας μέσα σε κάποιο καλοκαίρι που περνά γρηγορότερα σε σχέση με παλιά, αλλά που θα έχεις την κιθάρα του «Ivy» για να σε κάνει να ζεις το τώρα σαν να είναι όλη η αιωνιότητα σε μια στιγμή. Σπουδαίος δίσκος.

Φετινή κυκλοφορία: «Blonde»

Ακούστε το: «Pink + White»

Διαβάστε την άποψή μας για το Blonde

Με αργά και σταθερά βήματα ο Schoolboy Q έφτασε φέτος στο σημείο να κυκλοφορήσει τον καλύτερο δίσκο του και να μπει επιτέλους στην ελίτ του σύγχρονου hip hop και να μας θυμίσει πώς το κάνουν εκεί στο West Coast. Το «Blank Face LP» είναι μια επιστροφή στις ρίζες και ταυτόχρονα πατάει γερά στο παρόν. Το μυστικό της επιτυχίας είναι η ποικιλία. Και για ένα δίσκο που διαρκεί 77 λεπτά δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Ο Schoolboy Q ξέρει πότε να ρίχνει ρυθμούς και πότε να ραπάρει στα άκρα και είναι εξίσου καλός και στα δύο. Στις ράθυμες στιγμές του άλμπουμ υπάρχει μια μοναδική αίσθηση ρυθμού που δε σε κάνει να βαριέσαι και στα ξεσπάσματα απλά η αδρεναλίνη ανεβαίνει. Καταρχάς η συμμετοχή του Kanye West στο «That Part» είναι η χειρότερη στιγμή στο δίσκο και αυτό λέει πολλά για την πορεία του Schoolboy Q προς την κορυφή.

Το αγαπημένο μας μέρος του δίσκου ξεκινά κάπου στη μέση του με κομμάτια όπως το «By Any Means», «Dope Dealer» και «Str8 Ballin», εκεί που ο Schoolboy Q μοιάζει πραγματικά επικίνδυνος και σε μεταφέρει μέσα στην ατμόσφαιρα των γκέτο.

Φετινή κυκλοφορία: «Blank Face LP»

Ακούστε το: «Ride Out»

Όσο baby face φαίνεται, άλλο τόσο κερδίζει στην ένταση του hip hop του ο Vince Staples. Το περσινό «Summertime ‘06» ήταν ένας από τους καλύτερους δίσκους της χρονιάς, ένα προσωπικό ημερολόγιο εμπειριών από το γκέτο και χαμένης αθωότητας που είναι σκοτεινό όσο και catchy. Φέτος ο Staples κυκλοφόρησε το 20λεπτο EP «Prima Donna» το οποίο τον βρίσκει να συνεχίζει να πειραματίζεται τόσο μουσικά όσο και στιχουργικά, την ίδια ώρα που συνεχίζει να είναι φανταστικός στο straightforward hip hop.

Το «Prima Donna» είναι μια καταγραφή των εμπειριών από τη ζωή όταν είσαι διάσημος ράπερ, την ίδια ώρα που δεν είναι καθόλου δεδομένη η ασφάλειά σου το βράδυ που πηγαίνεις για ύπνο. Όλες οι συνθέσεις είναι μία και μία και διαφορετικές μεταξύ τους και αποκαλύπτουν την πολύπλευρη καλλιτεχνική προσωπικότητα του Staples, ο οποίος πρώτα απ’ όλα είναι ένας cool τύπος που έχει πετύχει ήδη πολλά και περιμένουμε ακόμη περισσότερα από τον ίδιο στο μέλλον.

Φετινή κυκλοφορία: «Prima Donna» EP

Ακούστε το: «Smile»

Η ιστορία του YG ξεκινά όταν δέχθηκε πυροβολισμούς τον Γενάρη του 2012 ενώ γύριζε ένα μουσικό βίντεο. Είναι δηλαδή «ψημένος» στα γκέτο και στην κουλτούρα του δρόμου και ξέρει από πρώτο χέρι τις ιστορίες που διηγείται. Βρίσκεται ένα βήμα πριν από την πρώτη κατηγορία, στην οποία ίσως και να μπήκε με το φετινό εξαιρετικό «Still Brazy». Δεν είναι μια «ασφαλής» κυκλοφορία για να αποκτήσει απήχηση στο ραδιόφωνο μέσα από χιτάκια. Επιλέγει να μιλήσει για αληθινές ιστορίες του δρόμου με την αντίστοιχη γλώσσα, δικαιώνοντας την ταμπέλα του gangsta rap που φέρει. Γιατί όταν άλλοι ράπερ πασχίζουν να φανούν «true» και επικίνδυνοι, ο YG είναι τέτοιος χωρίς να χρειαστεί καν να προσπαθήσει. Όσο για το «FDT» (το οποίο μεταφράζεται σε Fuck Donald Trump) είναι ένας από τους ύμνους της χρονιάς.

Φετινή κυκλοφορία: «Still Brazy»

Ακούστε το: «Don’t Come to LA»

Ακριβώς όπως ο Young Thug μπορεί να πειραματίζεται με την εμφάνισή του και το φύλο του και να τον παίρνεις απολύτως σοβαρά σε ό,τι κάνει, το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τη μουσική του. Το φετινό mixtape «Jeffery» είναι η πιο πλήρης δουλειά του ως τώρα, ενώνοντας όλα αυτά τα πράγματα που τον κάνουν τόσο μοναδικό. Ανήκει στο κίνημα του trap που είναι τόσο της μόδας σήμερα, αλλά είναι πολλά περισσότερα από αυτό. Σίγουρα ανήκει στο mainstream, αξιοποιεί ωστόσο τη σφαίρα της δημοσιότητας σαν φάρσα για το δικό του είδος μαύρης κωμωδίας που συναντάμε στο στιχουργικό του κομμάτι. Δηλαδή ο τύπος διαθέτει τίτλους τραγουδιών όπως «RiRi» και «Kanye West». Πάει καιρός που ακούσαμε κάτι τόσο καλό στο χώρο του ανερυθρίαστα mainstream hip hop.

Φετινή κυκλοφορία: «Jeffery»

Ακούστε το: «Pick Up the Phone»

Ο Drake αυτή τη στιγμή είναι ένα από τα πιο καυτά μουσικά ονόματα στην Αμερική και σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο σε πωλήσεις δίσκων και όμως στην Ελλάδα μάλλον δε θα γέμιζε ούτε κάποιο μικρό γήπεδο. Ίσως οι περισσότεροι να τον γνωρίζουν από τη σχέση του με τη Rihanna με αυτό το ατελείωτο «will they/won’t they» που έχουν. Ίσως πάλι να τον γνωρίζετε από το χιτάκι «Hotline Bling» και τον άβολο χορό που κάνει στο βίντεο. Ο Drake δεν είναι λοιπόν μόνο αυτά. Έχει καταξιωθεί ως ένας από τους κορυφαίους σύγχρονους ράπερ και έχει ευρεία απήχηση στο χώρο του, ακόμη και αν είναι αρκετά μελωδικός και δε βρίσκεται τόσο στο hip hop όσο στο R&B. Δείτε απλά πόσα guest έχει κάνει τους τελευταίους μήνες σε σημαντικούς hip hop δίσκους.

Το «Views» που κυκλοφόρησε φέτος είναι ένα μικρό έπος για τον ίδιο, αφού έχει διάρκεια 80 λεπτών. Είναι μια μίξη όλων των στοιχείων που τον κάνουν να ξεχωρίζει, εντάσσοντας και σύγχρονα ηλεκτρονικά στοιχεία σε αυτό που κάνει και η μόνη μας ένσταση είναι ότι αν και τα τραγούδια είναι πολύ καλά, υπάρχει μια μονοτονία που δε βοηθάει να ακούσεις το άλμπουμ από την αρχή μέχρι το τέλος πολλές φορές. Ό,τι κάνει πάντως ο Drake το πετυχαίνει μόνος του, χωρίς πολλές guest συμμετοχές και με πολλές προσωπικές ιστορίες να αποκαλύπτονται στο στιχουργικό κομμάτι αφού φυσικά τις περάσει πρώτα μέσα από το ιδιαίτερο χιούμορ του. Τέλος πάντων, δε μας ενδιαφέρει αν το «Views» είναι ένας τέλειος δίσκος γιατί στο σύνολό του είναι ό,τι πιο σύγχρονο μπορούμε να φανταστούμε για το 2016. Και το ότι εκφράζει το εδώ και το τώρα της ζωής στις μεγάλες πόλεις του σήμερα είναι κάτι που δεν μπορούμε να το παραβλέψουμε και ούτε και θέλουμε βασικά.

Φετινή κυκλοφορία: «Views»

Ακούστε το: «Too Good»

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]