Η δημοφιλής σειρά του HBO “Chernobyl” έχει στρέψει και πάλι τα φώτα πάνω στη χειρότερη πυρηνική καταστροφή στην ιστορία της ανθρωπότητας, αυξάνοντας και το τουριστικό ενδιαφέρον της περιοχής. Είναι, όμως, έτοιμη για τουρίστες;

Ο ουκρανός πρόεδρος, Volodymyr Zelensky, επιθυμεί το Chernobyl και η ευρύτερη περιοχή να σταματήσει να αποτελεί έναν σκοτεινό τουριστικό προορισμό, όπως ήταν μέχρι τώρα και ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θέλει αυτό να αλλάξει, σύμφωνα με το BBC και το Lonely Planet.  

Το ενδιαφέρον για το Chernobyl και την γύρω περιοχή-φάντασμα, Pripyat, κοντά στα βόρεια σύνορα της Ουκρανίας με τη Λευκορωσία έχει αυξηθεί κατά 30% από τον Απρίλιο, όταν το αμερικάνικο κανάλι HBO πρόβαλε τη δημοφιλή ομώνυμη σειρά. Οι tour operators μάλιστα προβλέπουν διπλάσιο αριθμό τουριστών φέτος στην περιοχή, φτάνοντας τους 150 χιλιάδες.

Είναι, όμως, το Chernobyl έτοιμο να δεχτεί τόσο κόσμο;

Μετά την ολοκλήρωση του νέου ασφαλούς περιβλήματος  που χρειάστηκε σχεδόν μια δεκαετία για να κατασκευαστεί και να αντικαταστήσει την προηγούμενη κατασκευή, τα πράγματα είναι πιο ασφαλή. Να θυμήσουμε πως όταν συνέβη το ατύχημα στις 26 Απριλίου 1986, η ραδιενέργεια που απελευθερώθηκε μέσα σε δύο ημέρες είχε ανιχνευτεί σε σουηδικό πυρηνικό σταθμό. Η αρχική καταστροφή σκότωσε τουλάχιστον 28 ανθρώπους και προκάλεσε προβλήματα υγείας λόγω της ραδιενέργειας, όπως καρκίνο και προβλήματα στο ανοσοποιητικό σε χιλιάδες άλλους.

Ο νέος θόλος σχεδιάστηκε να κρατήσει μέχρι 100 χρόνια, δίνοντας χρόνο για ενδεχόμενη αποσυναρμολόγηση του αντιδραστήρα κρατώντας τα ραδιοενεργά στοιχεία εντός και το νερό εκτός. Ταυτόχρονα, καθιστά την περιοχή πιο ασφαλή για τον αυξανόμενο αριθμό τουριστών που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να επισκεφτούν την απαγορευτική ζώνη 32 χιλιομέτρων γύρω από το εργοστάσιο, για την οποία επιστήμονες έχουν αναφέρει ότι δεν θα είναι άκρως ασφαλής για εγκατάσταση για 20 χιλιάδες χρόνια ακόμη.

Τι πρέπει να προσέχουν οι τουρίστες
Αν και ερευνητές όπως η Claire Corkhill από το University του Sheffield αναφέρουν ότι η ακτινοβολία σε μια υπερατλαντική πτήση στην Ουκρανία είναι μεγαλύτερη από την ακτινοβολία που θα υποστεί ένας τουρίστας εκεί, παρ’ όλ’ αυτά χρειάζονται προφυλάξεις.

Οι τουρίστες φορούν μακριά μανίκια, παντελόνια και κλειστά παπούτσια στην απαγορευτική ζώνη, ενώ ο ρουχισμός τους ελέγχεται σε διάφορα σημεία ελέγχου ακτινοβολίας, όπου τα μολυσμένα αντικείμενα είτε καθαρίζονται είτε παρακρατούνται. Οι επισκέπτες δεν πρέπει να σηκώσουν τα μανίκια τους, να ακουμπήσουν τίποτα, να καθίσουν, να βγάλουν κάμερες ή να αφήσουν τις τσάντες κάτω, ούτε να χαϊδέψουν τα αδέσποτα και πρέπει απαραιτήτως να κάνουν μπάνιο όταν επιστρέψουν στο ξενοδοχείο τους.

Η ακτινοβολία, όμως, δεν είναι ο μοναδικός κίνδυνος στον οποίο υποβάλλονται οι επισκέπτες. Αφότου εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους του, το Pripyat «πάγωσε» στον χρόνο. Σπασμένα γυαλιά, σκουριασμένα καρφιά, ετοιμόρροπα κτίρια είναι μερικοί μόνο από τους κινδύνους που κρύβει το μέρος. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, μάλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι η είσοδος σε κτίρια κι όχι η ραδιενέργεια.

Τι συμβαίνει με τη φύση
Σε αυτά τα 33 χρόνια από τότε που το μέρος εγκαταλείφθηκε από τους 50 χιλιάδες ανθρώπους που το κατοικούσαν, η φύση και η άγρια ζωή έχουν αναγεννηθεί. Όσο, όμως, κι αν ο Zelensky θέλει το μέρος να «ανοίξει» με ασφάλεια για επιστήμονες, οικολόγους, ιστορικούς και τουρίστες, η επιστροφή της άγριας ζωής δεν εξασφαλίζει την ασφάλειά του.

Σύμφωνα με τον καθηγητή βιολογικών επιστημών, Timothy Mousseau, ο οποίος κάνει συχνά ταξίδια στην περιοχή, αναφέρει σε δημοσίευμα της USA Today ότι τα ζώα ήταν σημαντικά λιγότερα στις πιο ραδιενεργές περιοχές. Ο ίδιος μάλιστα εκφράζει ανησυχίες για τα τουριστικά σχέδια για την περιοχή, αφού αναφέρει ότι η κίνηση θα σηκώσει σκόνη, η οποία είναι μολυσμένη.

Για τους τουρίστες, πάντως, που ανυπομονούν να επισκεφτούν την περιοχή, ο σεναριογράφος/παραγωγός του Chernobyl, Craig Maizin, μετά τις διάφορες selfie που κυκλοφόρησαν στο Instagram από επισκέπτες, έχει μία και μόνο επιθυμία: οι τουρίστες να δείξουν σεβασμό σε όλους αυτούς που υπέφεραν και θυσιάστηκαν στον τραγικό αυτό τόπο.