Οι περισσότεροι από εμάς την προσλαμβάνουμε καθημερινά. Πόσα όμως γνωρίζουμε πραγματικά για την καφεΐνη;

Αυτή η δυναμωτική ουσία με την πικρή γεύση, που διεγείρει το κεντρικό νευρικό μας σύστημα και μας δίνει ενέργεια, είναι για πολλούς ένα πραγματικό… μυστήριο. Σε μέτριες δόσεις, μπορεί να προσφέρει πραγματικά οφέλη για την υγεία, όπως το ότι ενισχύει τη μνήμη, τη συγκέντρωση και την εγκεφαλική λειτουργία.

Ειδικότερα ο καφές, αποτελεί μια σημαντική πηγή καφεΐνης και θεωρείται πως μπορεί να προσφέρει αρκετά οφέλη στην υγεία μας, όπως μειωμένο κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου του Αλτσχάιμερ και ορισμένων μορφών καρκίνου.

Αλλά σε υπερβολικές ποσότητες, η καφεΐνη μπορεί να προκαλέσει ταχυκαρδία, αϋπνία, άγχος και ανησυχία. Επιπλέον, η απότομη διακοπή της κατανάλωσής της, μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα στέρησης, όπως πονοκεφάλους και ευερεθιστότητα.

Ακολουθούν οι 10 λιγότερο γνωστές πληροφορίες σχετικές με την καφεΐνη.

Ντεκαφεϊνέ δε σημαίνει «χωρίς καφεΐνη»

Το ότι μπορεί να προτιμάτε τη ντεκαφεϊνέ έκδοση του αγαπημένου σας ροφήματος, δε σημαίνει ότι δεν λαμβάνετε κάτι διεγερτικό.

Έρευνα εξέτασε εννέα διαφορετικά είδη καφέ χωρίς καφεΐνη και βρήκε ότι όλα πλην ενός, περιείχαν καφεΐνη. Η δόση κυμαινόταν από 8,6 mg έως 13,9 mg. Ένα απλό, αρωματικό φλιτζάνι κανονικού καφέ, περιέχει συνήθως μεταξύ 95 και 200 mg καφεΐνης, για να καταλάβετε. 0,35 λίτρα Coca cola, περιέχει μεταξύ 30 και 35 mg καφεΐνης, σύμφωνα με την Κλινική Mayo.

Αν κάποιος πίνει 5-10 φλιτζάνια ντεκαφεϊνέ καφέ κάθε μέρα, η δόση καφεΐνης θα μπορούσε να φτάσει εύκολα το επίπεδο ενός ή δύο φλιτζανιών καφέ με καφεΐνη. Και αυτό μπορεί να είναι ανησυχητικό για άτομα που καλούνται να μειώσουν την κατανάλωση καφεΐνης, όπως εκείνα με νεφρική νόσο ή διαταραχές άγχους.

Η καφεΐνη αρχίζει να δρα σε λίγα μόνο λεπτά

Σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ιατρικής Ύπνου, χρειάζονται περίπου 30 έως 60 λεπτά ώστε η καφεΐνη να φτάσει σε υψηλά επίπεδα στο αίμα (μια μελέτη διαπίστωσε ότι η αυξημένη ενέργεια μπορεί να ξεκινήσει σε μόλις 10 λεπτά). Το σώμα αποβάλλει περίπου το ήμισυ της ουσίας σε τρεις έως πέντε ώρες και το υπόλοιπο μπορεί να παραμείνει για οκτώ έως 14 ώρες. Μερικά άτομα, ιδίως εκείνα που δεν καταναλώνουν τακτικά καφεΐνη, είναι πιο ευαίσθητα στις επιδράσεις της από άλλα. Ειδικοί στο θέμα του ύπνου, συστήνουν αποχή από την καφεΐνη τουλάχιστον οκτώ ώρες πριν τον ύπνο για να αποφευχθεί η εγρήγορση το βράδυ.

Δεν τους επηρεάζει όλους με τον ίδιο τρόπο

Το σώμα μπορεί να επεξεργάζεται την καφεΐνη διαφορετικά, ανάλογα με το φύλο, την εθνικότητα, την ηλικία και άλλους παράγοντες. Οι γυναίκες μεταβολίζουν γενικά την καφεΐνη γρηγορότερα από τους άνδρες και οι καπνιστές δύο φορές γρήγορα από τους μη καπνιστές. Οι γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια, την μεταβολίζουν κατά το ένα τρίτο σε σχέση με εκείνες που δεν παίρνουν και τέλος οι Ασιάτες το κάνουν πιο αργά από άτομα άλλων φυλών.

Τα ενεργειακά ποτά έχουν συχνά λιγότερη καφεΐνη από τον καφέ

Εξ ορισμού, θα μπορούσε κανείς εύλογα να σκεφτεί ότι τα ενεργειακά ποτά έχουν μεγάλη ποσότητα καφεΐνης. Αλλά πολλές δημοφιλείς μάρκες περιέχουν στην πραγματικότητα πολύ λιγότερη από ένα απλό φλιτζάνι σκέτου καφέ. Αυτό που έχουν όμως επιπλέον πολλές μάρκες ενεργειακών ποτών, είναι μεγάλες ποσότητες ζάχαρης.

Οι σκούροι, καβουρδισμένοι καφέδες έχουν λιγότερη καφεΐνη από τους ελαφρά καβουρδισμένους

Μια δυνατή, πλούσια γεύση μπορεί να μαρτυρά μια εξτρά δόση καφεΐνης, αλλά η αλήθεια είναι ότι οι ελαφρά καβουρδισμένοι καφέδες, έχουν μεγαλύτερη δόση καφεΐνης από τους πιο καβουρδισμένους. Η διαδικασία του καβουρδίσματος «καίει» την καφεΐνη, κάτι που σημαίνει ότι όσοι ψάχνουν κάτι λιγότερο δυνατό, πρέπει να προτιμήσουν καφέδες με πιο δυνατό καβούρδισμα.

Η καφεΐνη μπορεί να βρεθεί φυσικά σε περισσότερα από 60 φυτά

Καφεΐνη δεν υπάρχει μόνο στους κόκκους του καφέ, αλλά και στα φύλλα τσαγιού, σε ορισμένους καρπούς και στα φασόλια κακάου. Αυτή η διεγερτική ουσία βρίσκεται στα φύλλα, τους σπόρους και τους καρπούς μιας ευρείας ποικιλίας φυτών. Μπορεί επίσης να προστεθεί σε διάφορα προϊόντα, από τον άνθρωπο.

Δεν έχουν όλοι οι καφέδες την ίδια ποσότητα καφεΐνης

Όταν μιλάμε για καφεΐνη, δεν ισχύουν τα ίδια για όλους τους καφέδες. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα, οι δημοφιλείς μάρκες προσφέρουν ποικιλίες καφέδων, ανάλογα με τη δόση καφεΐνης που περιέχουν.

Ο μέσος Αμερικανός καταναλώνει περίπου 200 mg καφεΐνης την ημέρα

Σύμφωνα με Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), το 80% των ενηλίκων στην Αμερική καταναλώνει καφεΐνη κάθε μέρα, φτάνοντας τα 200 mg ημερησίως. Σα να λέμε δηλαδή δύο κούπες των 140 γραμμαρίων ή τέσσερα αναψυκτικά τύπου cola.

Μια άλλη μέτρηση τοποθετεί τη δοσολογία κοντά στα 300 mg και οι δύο μετρήσεις εμπίπτουν στον ορισμό της μέτριας κατανάλωσης καφεΐνης που σύμφωνα με την Κλινική Mayo βρίσκεται κάπου ανάμεσα στα 200 και 300 mg. Οι ημερήσιες δόσεις που ξεπερνούν τα 500 έως 600 mg ημερησίως θεωρούνται υπερβολικές και μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα όπως αϋπνία, ευερεθιστότητα και ταχυκαρδία.

Η χώρα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση

Σύμφωνα με ένα πρόσφατο άρθρο του BBC, η Φινλανδία βρίσκεται στην κορυφή, όσον αφορά στις χώρες με τη μεγαλύτερη κατανάλωση καφεΐνης, με μέσο όρο καθημερινής κατανάλωσης στους ενήλικες, τα 400 mg. Σε παγκόσμιο επίπεδο το 90% των ενηλίκων καταναλώνει καφεΐνη σε κάποια μορφή.

Καφεΐνη δεν υπάρχει μόνο στα ποτά

Σύμφωνα με έκθεση της FDA, περισσότερο από το 98% της πρόσληψης της καφεΐνης προέρχεται από ποτά. Αυτά όμως δεν είναι η μόνη πηγή. Ορισμένα τρόφιμα όπως η σοκολάτα αλλά και φάρμακα, μπορεί επίσης να περιέχουν καφεΐνη. Συνδυάζοντας ένα παυσίπονο με καφεΐνη μπορεί να το κάνετε έως και 40% πιο αποτελεσματικό και να βοηθήσετε το σώμα σας να απορροφήσει το φάρμακο πιο γρήγορα.