Η δημοφιλής κωμωδία του FX πήρε μια σκοτεινή τροπή αυτή την εβδομάδα, μιλώντας ανοιχτά για την κλινική κατάθλιψη.

Τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει ριζικά το τοπίο των κωμωδιών στην αμερικανική τηλεόραση. Τα laugh track που συνδυάστηκαν με την επιτυχία του «Friends» και του «The Big Bang Theory» ανήκουν πια στο παρελθόν και τα sitcom για όλη την οικογένεια τύπου «Modern Family» φαίνονται ξεπερασμένα ως εκεί που δεν πάει. Πλέον έχει αναδυθεί ένα νέο είδος κωμωδίας που προέρχεται από την καλωδιακή τηλεόραση και δεν ακολουθεί καμία τυποποίηση, χωρίς παράλληλα να φοβάται να γίνει «βρώμικο». Μέσα σε αυτό το νέο κύμα κωμικών σειρών βρίσκεται το «You’re the Worst».

Τι είναι το «You’re the Worst»; Πρόκειται για μια κωμική σειρά του FX σε παραγωγή Στίβεν Φολκ («Orange Is the New Black», «Weeds») που έκανε πρεμιέρα πέρυσι το καλοκαίρι και κέρδισε από νωρίς τις εντυπώσεις. Φέρνει μαζί ένα αταίριαστο ζευγάρι που μισεί τις δεσμεύσεις, κι όμως τελικά αποδεικνύεται πως απλά ήταν πληγωμένοι από προηγούμενες σχέσεις τους και ήθελαν όσο τίποτε άλλο έναν άνθρωπο στη ζωή τους. Δεν μπορούν ωστόσο με τίποτα να μπουν στη λογική μιας «φυσιολογικής» σχέσης και εκεί ξεκινά το ξεκαρδιστικό κομμάτι της σειράς. Ο Τζίμι (Κρις Γκιρ)είναι ένας αποτυχημένος βρετανός συγγραφέας που μένει στο Λος Άντζελες και δεν αγαπά τίποτα περισσότερο από τον εαυτό του, ενώ η Γκρέτσεν (Άια Κας) είναι μια αυτοκαταστροφική ατζέντης που δυσκολεύεται να βάλει μια τάξη στη ζωή της. Οι δύο τους γνωρίζονται σε ένα γάμο και καταλήγουν να περνούν μια νύχτα γεμάτη σεξ και θεωρητικά τα πράγματα θα τελείωναν εκεί. Πρακτικά κατέληξαν να συγκατοικήσουν.

Η δεύτερη σεζόν της συγκατοίκησης έχει πάρει διαφορετική, πιο σκοτεινή τροπή. Δε σημαίνει ότι δεν παραμένει όσο εξωφρενικά αστεία ήταν η πρώτη, δεν κυνηγά πάντως την κωμωδία με τον ίδιο τρόπο. Ξέρεις τους χαρακτήρες, γνωρίζεις πολύ καλά ποιοι είναι και τι πρεσβεύει ο καθένας και γελάς μέσα από τις μικρές καθημερινές λεπτομέρειες της συμβίωσης. Το «Sunday Funday» είναι ένα από τα πιο αστεία επεισόδια της σειράς, αλλά αυτή τη στιγμή δε χρειάζεται να κάνει κάτι τέτοιο για να περάσεις καλά. Μπορεί να κάνει ένα επεισόδιο με όλους τους χαρακτήρες κλεισμένους σε ένα σπίτι και απλά να μιλάνε και έτσι να πιάσει τα ίδια επίπεδα και να τα ξεπεράσει. Κάτι τέτοιο συνέβη αυτή την εβδομάδα.

Αυτό που είχαμε καταλάβει την τρέχουσα σεζόν είναι ότι κάτι δεν πάει καλά με την Γκρέτσεν. Τα περισσότερα επεισόδια τελείωναν με την ίδια να φεύγει κρυφά από το κρεβάτι το βράδυ, όταν όμως το αντιλήφθηκε ο Τζίμι άρχισε να παίζει το ρόλο του ντετέκτιβ ώστε να ανακαλύψει την αιτία των νυχτοπερπατημάτων της. Στο τέλος του προηγούμενου επεισοδίου τη βρίσκει να κλαίει μόνη της μέσα στο αυτοκίνητο και φεύγει με γκριμάτσα ικανοποίησης, αφού δεν πηγαίνει σε κάποιον εραστή. Απλά περνάει μια φάση. Μόνο που τελικά πρόκειται για κάτι πολύ πιο βαθύ, αφού μαθαίνουμε πως η Γκρέτσεν πάσχει από κλινική κατάθλιψη (ή μείζων καταθλιπτική διαταραχή όπως είναι ο ακριβής επιστημονικός όρος).

Δεν είναι ό,τι πιο εύκολο για μια κωμωδία να μπει σε τέτοια μονοπάτια και ακόμη πιο δύσκολο είναι να το πράξει παραμένοντας ουσιαστικά… κωμωδία. Γιατί για παράδειγμα και το «Girls» της Λένα Ντάναμ θεωρείται πως ανήκει στην κατηγορία της κωμωδίας, μόνο όμως χάριν ευκολίας στην κατάταξη των βραβείων. Γιατί από τη στιγμή που ακολούθησε κάποιες πιο σκοτεινές ιστορίες, ποτέ δεν επέστρεψε πίσω στην κωμωδία (στην οποία βέβαια ποτέ δεν ανήκε ολοκληρωτικά). Στην πραγματικότητα ακόμη και το γεγονός ότι μιλάς για κατάθλιψη σε μια κωμική σειρά θεωρείται ριζοσπαστικό από μόνο του. Το «You’re the Worst» πηγαίνει λοιπόν ένα ακόμη βήμα πιο πέρα και δε μιλά απλώς για την κατάθλιψη ως μια παροδική αρνητική διάθεση , μα παρουσιάζει την κλινική μορφή της.

Αν αυτή τη στιγμή πάμε πίσω στην πιο «φωτεινή» πρώτη σεζόν και παρακολουθήσουμε όλα τα επεισόδια από την αρχή, θα δούμε πως τα συμπτώματα της Γκρέτσεν ήταν πάντα εκεί. Η ακαταστασία στο σπίτι της, η αδυναμία να βρει μια ισορροπία στη ζωή της, ο φόβος των δεσμεύσεων και οι καθημερινές νυχτερινές έξοδοι είναι σημάδια που καταδεικνύουν την κατάστασή της. Και η απόφαση να μη μάθουμε για την κατάθλιψή της από την αρχή αλλά να γίνει γνωστό στα τέλη της δεύτερης σεζόν είναι ολόσωστη και εξυπηρετεί πολλούς σκοπούς.

Πρώτα απ’ όλα δεν ταυτίσαμε την Γκρέτσεν με την ασθένειά της. Αν το γνωρίζαμε από την αρχή, υπάρχει η πιθανότητα να συμβάδιζε με αυτή σε σημείο να μην μπορεί να συστηθεί στο κοινό στο σημείο που την ξέρουμε σήμερα. Η κλινική κατάθλιψη επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τη ζωή ενός ατόμου και συνεχίζει να επανέρχεται, δεν την ορίζει όμως σε σημείο να βάζουμε την ασθένεια πάνω από το άτομο. Δυστυχώς η κατάθλιψη παραμένει ένα θέμα ταμπού για πολλές πτυχές της ποπ κουλτούρας και σε αυτό το επίπεδο το «You’re the Worst» πετυχαίνει κάτι σπουδαίο. Μιλάει για την κατάθλιψη με σοβαρότητα και ειλικρίνεια, χωρίς παράλληλα να χάνει καθόλου την αιχμηρή αίσθηση του χιούμορ που διαθέτει. Το ξέσπασμα της Γκρέτσεν είναι σοκαριστικό και την ίδια στιγμή είναι δύσκολο να μη γελάσεις με κάποια ατάκα της.

Το «There Is Not Currently a Problem» είναι το καλύτερο επεισόδιο της σειράς. Διαδραματίζεται εξολοκλήρου μέσα στο σπίτι και σε μια δεύτερη ανάγνωση μπορείς να θεωρήσεις ότι βλέπουμε όσα συμβαίνουν από την οπτική της Γκρέτσεν. Σαν ένα βάρος να καλύπτει το σπίτι και όλοι οι χαρακτήρες να βγάζουν τα άγχη τους προς τα έξω. Χαρακτηριστικό αυτής της κατάστασης είναι το κυνήγι του ποντικού που εξαπολύει ο Τζίμι. Είναι εμφανές πως προσπαθεί να αποφύγει τη συνειδητοποίηση της κατάστασης της Γκρέτσεν και δοκιμάζει κάθε πιθανό τρόπο να απασχολήσει και τον εαυτό του αλλά και τους άλλους μακριά από αυτή. Βλέπε και το κυνήγι της μύγας στο «Breaking Bad». Θέλει να εφαρμόσει τη φιλοσοφία του «Hakuna matata», αν και δεν το πιστεύει ούτε ο ίδιος ότι μπορεί.

Το κλείσιμο του επεισοδίου γίνεται χαμηλόφωνα με τη λογική σβησίματος και ταυτόχρονα σηματοδοτεί μια νέα αρχή για τη σειρά. Εύκολα θα μπορούσαμε να φανταστούμε το συγκεκριμένο επεισόδιο να είναι το φινάλε της σεζόν, οπότε περιμένουμε να δούμε πού θα πάει από εδώ και πέρα. Το σίγουρο είναι πως πια δεν υπάρχουν υπεκφυγές και τα προβλήματα είναι πάνω στο τραπέζι. Η κλινική κατάθλιψη της Γκρέτσεν θα συνεχίσει να επανέρχεται και δε θα φύγει πραγματικά ποτέ ως τη στιγμή που θα τελειώσει η σειρά και καθώς μιλάει για το ζήτημα με έναν τρόπο που δεν έχουμε ξαναδεί, ο,τιδήποτε συμβεί από εδώ και πέρα είναι τηλεοπτική ιστορία.

Γιάννης Μόσχος

[email protected]