Η νέα ταινία του Γούντι Άλεν μπορεί να φαίνεται μια από τα ίδια, αλλά είναι η πιο ενδιαφέρουσα κυκλοφορία του εδώ και χρόνια.

Μια σταθερά των τελευταίων ετών είναι η κυκλοφορία μιας νέας ταινίας του Γούντι Άλεν κάθε τέλος καλοκαιριού, σε σημείο το πέρασμα στο φθινόπωρο να έχει ταυτιστεί για τους σινεφίλ με αυτό το γεγονός. Κάθε χρόνο τέτοια εποχή βλέπεις τα θερινά σινεμά να γεμίζουν ασφυκτικά, με το ελληνικό κοινό να διψά για να παρακολουθήσει τη νέα δουλειά του 80χρονου πλέον Νεοϋρκέζου. Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια οι ταινίες του βρίσκονται στον αυτόματο πιλότο και τα υλικά κατασκευής τους μοιάζουν ακριβώς τα ίδια, αυτή είναι ωστόσο και η γοητεία τους για το κοινό που τις περιμένει. Το «Café Society» που κυκλοφορεί ήδη στις αίθουσες είναι θεωρητικά και αυτό μια από τα ίδια, ωστόσο στην πράξη έχει κάποιες διακριτές λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά.

Η νοσταλγία του κλασικού Χόλιγουντ βρίσκεται ξανά σε πρώτη μοίρα. Μεταφερόμαστε στη δεκαετία του 1930 για να παρακολουθήσουμε την προσπάθεια του Μπόμπι, ενός νεαρού Νεοϋρκέζου (Τζέσι Άιζενμπεργκ) να πετύχει στη βιομηχανία του θεάματος στο Λος Άντζελες, εκεί όπου ο θείος του (Στιβ Καρέλ) είναι ένας επιφανής ατζέντης με πολύ καλές διασυνδέσεις. Ο Μπόμπι θα γνωρίσει την Βόνι (Κρίστεν Στιούαρτ), γραμματέα του θείου του, την οποία ερωτεύεται με την πρώτη ματιά. Αυτό που δε γνωρίζει είναι ότι ερωτευμένος μαζί της είναι και ο θείος του, με τον οποίο μάλιστα έχει κρυφή σχέση. Και κάπως έτσι θα δημιουργηθεί ένα ερωτικό τρίγωνο από αυτά που μας έχει συνηθίσει ο Άλεν στις ταινίες του.

Εκ πρώτης όψεως νιώθεις πως ξέρεις ακριβώς πώς θα κυλήσει η ταινία. Ξεχωρίζει φυσικά η πολύχρωμη και «παιχνιδιάρικη» φωτογραφία του Βιτόριο Στοράρο («Το τελευταίο τανγκό στο Παρίσι», «Αποκάλυψη τώρα!»), ο οποίος δίνει έναν πολύ ταιριαστό τόνο παραμυθιού στην αφήγηση και είναι μια εξαιρετική προσθήκη στο σύμπαν του Άλεν. Στο πρώτο μέρος η ιστορία σε ταξιδεύει νοσταλγικά, στο δεύτερο βρίσκεται όμως όλη η ουσία του φιλμ και ειδικότερα από τη στιγμή που ο Μπόμπι γυρίζει πίσω στη Νέα Υόρκη. Η ανάλαφρη ροή του φιλμ διατηρείται, εμπλουτίζεται όμως με μια γλυκόπικρη αίσθηση ρομαντικού κυνισμού. Η αγάπη υπάρχει στο προσκήνιο, δεν είναι όμως παρά μονάχα μια ιδέα. Ο έρωτας εδώ φαίνεται σαν η ζώνη που καλύπτει το κενό ανάμεσα στο «θέλω» και στο «έχω» και όταν πλέον είσαι μαζί με το άτομο που ήθελες, πλέον θέλεις κάτι άλλο το οποίο δεν το «έχεις» και για αυτό φαντάζει πολύ πιο περιπετειώδες. Και αν αυτό είναι το απόσταγμα σοφίας του Άλεν μετά από όλα αυτά τα χρόνια, τότε δεν είναι καθόλου αισιόδοξο.

Η τελευταία εικόνα της ταινίας είναι σκληρή και σε αφήνει να σκεφτείς τη δυναμική της, προσπερνώντας όμως αυτό το κεντρικό μήνυμα, αξίζει να σταθούμε σε ένα άλλο πολύ ενδιαφέρον κομμάτι του «Café Society», το οποίο σχετίζεται με την υπόσταση του ίδιου του Άλεν. Φυσικά είναι συνηθισμένο να βάζει χαρακτήρες να μιλούν για τον εαυτό του. Άλλωστε όλοι οι πρωταγωνιστικοί ανδρικοί χαρακτήρες του αποτελούν alter ego του εαυτού του, οι οποίοι ουσιαστικά περισσότερο μιμούνται τον Γούντι Άλεν παρά ερμηνεύουν. Σε αυτή την κατηγορία ο Άιζενμπεργκ αριστεύει, πετυχαίνοντας κάθε ιδιαιτερότητα του Άλεν, παρόλα αυτά οι πιο ενδιαφέρουσες ατάκες που αντιπροσωπεύουν την φωνή του δημιουργού μέσα στο φιλμ έρχονται από περιφερειακούς χαρακτήρες.

Πίσω από τον περιπαικτικό νοσταλγικό μανδύα, το «Café Society» είναι μια ταινία που φιλοσοφεί την έννοια του θανάτου. Υπάρχουν πολλές ατάκες που φαίνεται πως είναι η φωνή του Άλεν που μιλά, όπως για παράδειγμα ότι πρέπει να ζεις την κάθε σου μέρα σαν να είναι η τελευταία μέχρι κάποια μέρα… να δικαιωθείς ή ότι σύμφωνα και με τα λόγια του Σωκράτη, μια ζωή που δεν την εξερευνάς δεν αξίζει να τη ζεις. Προτείνεται επίσης και η ιδέα ότι ο φόβος του θανάτου είναι κάτι που απασχολεί όσους είναι εκ φύσεως φιλόδοξοι και ανήσυχοι άνθρωποι, αφού για όσους μένουν στάσιμοι χωρίς να επιδιώκουν κάτι περισσότερο από τη ρουτίνα τους δεν είναι παρά ένα φυσικό γεγονός το οποίο δεν περνούν ιδιαίτερο χρόνο με το να το σκέφτονται. Τέλος, είναι η ιστορία του γκάνγκστερ αδερφού του Μπόμπι (Κόρεϊ Στολ) που ολοκληρώνει αυτό το κεφάλαιο, ο οποίος λίγο πριν το τέλος αποκηρύσσει την εβραϊκή θρησκεία για να ενστερνιστεί τον χριστιανισμό, επειδή προσφέρει μια πολύ πιο ελκυστική πρόταση για τη ζωή μετά θάνατον, στην οποία τόσο έχει ανάγκη να πιστέψει ώστε έχει κάτι να προσμένει.

Είναι ξεκάθαρο πως όλα τα παραπάνω αποτελούν σκέψεις και στοχασμοί του ίδιου του Άλεν, ο οποίος σε λίγους μήνες κλείνει τα 81 του χρόνια και σίγουρα το ζήτημα του θανάτου είναι κάτι που τον απασχολεί έντονα. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που τα τελευταία χρόνια δημιουργεί τόσο συχνά ταινίες, ως έναν τρόπο να ξορκίσει αυτή τη φοβία και να την αφήσει στην άκρη κρατώντας απασχολημένο τον εαυτό του. Το βέβαιο είναι πως το «Café Society» θα μπορούσε να κλείσει ιδανικά τη φιλμογραφία του, αν και κάτι μας λέει πως μας επιφυλάσσει αρκετές ακόμη ενδιαφέρουσες σινεφίλ στιγμές. Αξίζει να προλάβετε αυτή την ταινία στο σινεμά και αν όχι για τους λόγους που αναφέραμε πιο πάνω, για τη θριαμβευτική ερμηνεία της Κρίστεν Στιούαρτ, η οποία καταφέρνει και εντάσσεται στο κλίμα του κάθε σκηνοθέτη σαν να συνεργάζεται μαζί του για χρόνια και αποδεικνύει για μια ακόμη φορά ότι είναι μια από τις κορυφαίες της γενιάς της.

Η ταινία «Café Society» κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Odeon.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]