Οι ορμόνες είναι σημαντικό στοιχείο του οργανισμού και η ισορροπία τους ή ανισορροπία τους επηρεάζει πολλές από τις σωματικές του λειτουργίες. Οι ορμονικές ανισορροπίες, ωστόσο, είναι συχνότερο φαινόμενο στις γυναίκες και κατά κανόνα συμβαίνουν στην εφηβεία, στις μέρες της περιόδου, στην εγκυμοσύνη και κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης.

Πέρα από τις φυσικές αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα και επηρεάζουν τα επίπεδα των ορμονών, υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που διαταράσσουν την κανονικότητα, όπως είναι η ηλικία, η κακή διατροφή, η συχνότητα της γυμναστικής, το άγχος, η έλλειψη ύπνου, η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών και τα χημικά και οι τοξίνες, που καταλήγουν με ποικίλους τρόπους στον οργανισμό μας.

Τα συνηθέστερα συμπτώματα της ορμονικής ανισορροπίας είναι το άγχος, η κυκλοθυμικότητα, οι αϋπνίες, η κούραση, τα προβλήματα βάρους, η τριχόπτωση ή η αυξημένη τριψοφυία, οι ημικρανίες, η έλλειψη ερωτικής διάθεσης, η λιπαρότητα ή ξηρότητα του δέρματος, η ακμή, οι λιγούρες, το προεμμηνορυσιακό σύνδρομο και τα χαμηλά ποσοστά γονιμότητας.

Δεδομένης της επίδρασης που έχουν οι ορμόνες στις μεταβολικές λειτουργίες, ένας εύκολος τρόπος να αντιληφθείτε αν έχει διαταραχθεί η ισορροπία τους είναι η αυξημένη ή ελαττωμένη πείνα που νιώθετε, τα επίπεδα ενέργειας και οι λιγούρες.

Η επαναφορά της ισορροπίας των ορμονών μπορεί να γίνει με φυσικούς τρόπους και τη λήψη βοτάνων ή συμπληρωμάτων διατροφής. Πριν όμως προβείτε σε μια τέτοια λύση, συμβουλεύεστε πάντα το γιατρό σας και ξεκινάτε μια τέτοια εναλλακτική προσέγγιση με τη δική του σύμφωνη γνώμη.

Σε κάθε περίπτωση και για την πληροφόρησή σας, ακολουθούν μερικές εναλλακτικές λύσεις για την ισορροπία των ορμονών και την αρμονικότερη λειτουργία του οργανισμού.

1. Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Τα Ω-3 λιπαρά οξέα συμβάλλουν σημαντικά στην παραγωγή των ορμονών στον οργανισμό, ενώ, επιπλέον, ανακουφίζουν και από τις κράμπες της περιόδου, που ταλαιπωρούν πολλές γυναίκες. Η δε αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδης δράση τους κάνει πολύ καλό στη συνολική υγεία του ατόμου. Καλές πηγές των οξέων είναι τα λιπαρά ψάρια, ο λιναρόσπορος, τα καρύδια, η σόγια, το τόφου, το κολοκύθι και το ελαιόλαδο.

2. Μάκα
Η ρίζα του φυτού μάκα ενισχύει με φυσικό τρόπο την παραγωγή των ορμονών, ενώ στο πλαίσιο δράσης της εντάσσονται και η αντιμετώπιση του υποθυρεοειδισμού, η αύξηση της γονιμότητας και η θετική επίδραση στην ερωτική διάθεση. Η μάκα είναι επίσης πλούσια πηγή ασβεστίου, κάλιου, μαγνήσιου, σιδήρου, ιωδίου, φώσφορου, ψευδάργυρου, πρωτεϊνών, φυτικών ινών και στερολών, κάνοντας την έτσι ιδανική για το σύνολο της υγείας του οργανισμού, της ενέργειας και της ζωτικότητας του ατόμου.
Αναμείξτε ¼ του κουταλιού του γλυκού από τη σκόνη της ρίζας, στο χυμό σας, το τσάι ή το γιαούρτι, σε καθημερινή βάση και με σταδιακά αυξανόμενη δόση, για διάστημα μερικών μηνών.

3. Λυγαριά
Η λυγαριά τονώνει σημαντικά την ορμονική παραγωγή και μπορεί και μιμείται τη χαλαρωτική δράση της προγεστερόνης, ενώ παράλληλα, ενεργοποιεί την υπόφυση ρυθμίζοντας έτσι τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης στον οργανισμό.
Το φυτό της λυγαριάς, που είναι σε αφθονία στην ελληνική φύση, έχει πολύ καλά αποτελέσματα στην ανακούφιση του προεμμηνορυσιακού συνδρόμου και σχετικών προβλημάτων της περιόδου, ενώ μπορεί ακόμα και βοηθάει στη ρύθμιση της ωορρηξίας και της γονιμότητας.
Τέλος, ως φυσικό αντιανδρογόνο, ρίχνει τα επίπεδα της τεστοστερόνης προστατεύοντας από τον καρκίνο του προστάτη.
Σε κάθε περίπτωση συμβουλευτείτε το γιατρό σας για τη δοσολογία και τον τρόπο λήψης αυτού του φαρμάκου της φύσης.

4. Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D, επιδρά στη λειτουργία της υπόφυσης, ενισχύοντας έτσι την παραγωγή πλήθους ορμονών. Η βιταμίνη, επίσης, ανακουφίζει από συμπτώματα που οφείλονται σε χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων στον οργανισμό, ενώ επηρεάζει και την όρεξη σας και -κατά συνέπεια- και το βάρος σας.
Η έλλειψη της βιταμίνης, που συχνά οφείλεται στην ελάχιστη έκθεση του ατόμου στον ήλιο, μπορεί να οδηγήσει ακόμα σε ανισόρροπη παραγωγή των παραθυρεοειδών ορμονών. Φροντίζετε λοιπόν για τη συχνή σας έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, ώστε να βοηθήσετε το σώμα σας να παράγει τη βιταμίνη, ενώ μπορείτε ακόμα να δώσετε έμφαση σε τροφές, όπως είναι τα λιπαρά ψάρια, το γάλα και τα αυγά τα οποία είναι πλούσια στη βιταμίνη. Τέλος, εναλλακτική λύση είναι πάντα η λήψη συμπληρωμάτων.

5. Γυμναστική
Η γυμναστική είναι πάντα ένας καλός τρόπος να φέρετε σε ισορροπία τις ορμόνες σας, ενώ την ίδια στιγμή ρίχνει τα επίπεδα της κορτιζόλης, η οποία ευθύνεται για το μπλοκάρισμα των οιστρογόνων, ζημιώνοντας έτσι σημαντικά τη γενικότερη υγεία σας.
Η τακτική άσκηση προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών που ενισχύουν την καλή διάθεση, όπως είναι οι ενδορφίνες, βοηθώντας έτσι στην αντιμετώπιση της κυκλοθυμίας, που οφείλεται συχνά στις ορμονικές ανισορροπίες.
Ωστόσο αποφεύγετε προπονήσεις διάρκειας μεγαλύτερης των 40 λεπτών, καθώς πιθανώς προκαλούν αύξηση της κορτιζόλης.
Πηγαίνετε για ένα 20λεπτο τρέξιμο σε καθημερινή βάση ή δοκιμάστε ακόμα ασκήσεις γιόγκας που επίσης ενεργοποιούν την ορμονική παραγωγή.

6. Λάδι καρύδας
Το έξτρα παρθένο λάδι καρύδας είναι ιδιαίτερο ωφέλιμο για όσους πάσχουν από υποθυρεοειδισμό, καθώς τα λιπαρά οξέα που συναντώνται στη σύστασή του ενισχύουν την καλή λειτουργία του συγκεκριμένου αδένα. Το λάδι καρύδας βοηθά, ακόμα, στη σταθεροποίηση του ζαχάρου στο αίμα, ενισχύει το ανοσοποιητικό, επιταχύνει το μεταβολισμό, προωθεί την απώλεια του βάρους και -παρά τις κοινές πεποιθήσεις- δεν κάνει κακό στην καρδιά.
Καταναλώνετε 2-3 κουταλάκια του γλυκού εξτρα παρθένου καρυδέλαιου για μερικούς μήνες ή χρησιμοποιήστε το ακόμα και στη μαγειρική σας.

7. Ασιατικό τζίνσενγκ
Το ασιατικό τζίνσενγκ βοηθάει στη ρύθμιση της λειτουργίας των επινεφριδίων, που είναι υπεύθυνοι αδένες για την παραγωγή των ορμονών που σχετίζονται με το στρες ενισχύοντας έτσι τη γενική ορμονική ισορροπία στο σώμα. Έρευνες έχουν δείξει τη χρησιμότητα του τζίνσενγκ  στην ανακούφιση εμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων, καθώς και στην αυξημένη παραγωγή και κινητικότητα του σπέρματος.
Το βότανο, λόγω της ισχύς του, καλό είναι να λαμβάνεται ανά περιόδους και πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού σας καθώς μπορεί να έχει αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα.