Δεν ήρθε ποτέ στις ελληνικές αίθουσες και το Horrorant Film Festival έρχεται για να διορθώσει αυτό το λάθος.

Πριν από κάποιες μέρες είχαμε υποκλιθεί στο μεγαλείο του «The Witch», της πιο ανατριχιαστικής ταινίας τρόμου των τελευταίων ετών που δεν είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε στη χώρα μας. Το βρίσκουμε φανταστικό που τελικά θα έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε το φιλμ στο Horrorant, το Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Ταινιών Τρόμου της χώρας μας που φέτος έχει το πιο δυνατό του πρόγραμμα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με έναν εξαίσιο συνδυασμό κλασικών και φρέσκων επιλογών. Το «The Witch» θα ανοίξει το φεστιβάλ την Πέμπτη 12 Μαΐου, στις 20:30 στο ΙΝΤΕΑΛ, σε μια προβολή που δε χάνεται και διαβάστε το γιατί στην άποψή μας για το φιλμ όπως την είχαμε καταθέσει στις 19 Απριλίου. Το πρόγραμμα του φεστιβάλ μπορείτε να το δείτε αναλυτικά εδώ.

Ποια είναι η αγαπημένη σας ταινία τρόμου των τελευταίων ετών; Αν δε σας έρχεται κατευθείαν στο μυαλό, μη ζορίζεστε. Το πιθανότερο είναι να μην την έχετε δει ακόμη και να είναι το «The Witch» (γνωστό και ως «The VVitch»), το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Ρόμπερτ Έγκερς που κατέπληξε το περσινό Φεστιβάλ του Σάντανς, αποσπώντας Βραβείο Σκηνοθεσίας. Οι κριτικοί παραμιλούσαν για μια αληθινά τρομακτική ταινία που στέκεται δίπλα στις κλασικές του είδους και όσο και αν περιμέναμε να τη δούμε σε κάποιο από τα δικά μας φεστιβάλ του φθινοπώρου, οι ελπίδες μας δεν ευοδώθηκαν και η αναμονή γιγαντώθηκε

Και καθώς έφτασε η ιερή (η εν προκειμένω η ανίερη) στιγμή να παρακολουθήσουμε και εμείς αυτό το φιλμ για το οποίο γίνεται τόσος ντόρος, μπορούμε να πούμε πως όσο και αν ήταν μεγάλο λάθος που αυτή η ταινία δεν παίχτηκε στα ελληνικ σινεμά (χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχει χρόνος να διορθωθεί), σας διαβεβαιώνουμε πως ο τρόμος του φιλμ δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να απλωθεί ακόμη και στην ασφάλεια του οικιακού περιβάλλοντος, με τον ανοιξιάτικο ήλιο να εισβάλλει από τα παραθυρόφυλλα και να σου υπενθυμίζει πως ό,τι συμβαίνει στην οθόνη είναι προϊόν μυθοπλασίας.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Τι είναι το «The Witch»; Διαθέτει τον υπότιτλο «A New England Folktale», ο οποίος είναι κατατοπιστικός για το τι πρέπει να περιμένεις. Μεταφερόμαστε στον 17ο αιώνα, με μια πουριτανική χριστιανική εκκλησία να εξορίζει έναν άνδρα και την οικογένειά του (τη γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά τους). Διωγμένοι λοιπόν, χτίζουν μια φάρμα μέσα σε ένα δάσος της Νέας Αγγλίας (κοντά στο Σάλεμ δηλαδή), όπου και εκεί θα αποκτήσουν το πέμπτο παιδί τους. Όλα καλά ως εδώ. Όταν όμως μια μέρα το παιδί τους εξαφανιστεί ως δια μαγείας (στην κυριολεξία δηλαδή), τότε θα αρχίσουν να τους συμβαίνουν το ένα μετά το άλλο πράγματα που δεν εξηγούνται με βάση τη λογική και που καταλήγουν στο συμπέρασμα πως υπάρχει μια μεταφυσική δραστηριότητα μέσα στο δάσος, η οποία οφείλεται σε μάγισσες.

Σε μια στερεοτυπική ταινία τρόμου, αυτό θα ήταν το υλικό για πολλά jump scares και για τη δημιουργία στερεοτυπικών μαγισσών όπως τις έχουμε δει τόσες άλλες φορές στο σινεμά, χωρίς τέλος πάντων να δούμε κάτι που θα θυμόμαστε μετά για καιρό. Γιατί κάτι που έχει ξεχάσει το σινεμά τρόμου της εποχής μας είναι πως το βασικό του κριτήριο ώστε να θεωρηθεί επιτυχημένο είναι κατά πόσο μας προκαλεί ανατριχίλες μετά τους τίτλους τέλους και μέρες μετά την προβολή και όχι μόνο κατά τη διάρκειά της. Το «The Witch» λοιπόν μας προκαλεί ρίγη ακόμη και τη στιγμή που γράφουμε αυτές τις γραμμές, για το λόγο ότι δε δείχνει επηρεασμένο από αντίστοιχες ταινίες του είδους, αλλά αντλεί τις επιρροές του ως επί το πλείστον από διηγήσεις της εποχής. Αντιμετωπίζει με ιστορική λεπτομέρεια ο,τιδήποτε σχετίζεται με την οικογένεια και με το μεταφυσικό στοιχείο να αντιμετωπίζεται τόσο ρεαλιστικά, θαρρείς πως το κακό που παρουσιάζεται είναι υπαρκτό και ανίκητο και τίποτα δεν μπορεί να σε σώσει από αυτό.

Στο τέλος του φιλμ αναφέρεται πως ό,τι μόλις είδαμε είναι βασισμένο σε αληθινές ιστορίες από περιστατικά μαγείας της εποχής και άσχετα αν το πιστεύεις αυτό ή όχι, πρέπει να παραδεχτείς ότι ασκεί μια ιδιαίτερη ανατριχιαστική επιρροή σε αυτόν που το βλέπει. Γιατί οι περιγραφές μαγισσών που βρίσκει κανείς σε παλαιότερους αιώνες είναι τόσο σκοτεινές που ουδεμία σχέση έχουν με τη mainstream απεικόνισή τους στην ποπ κουλτούρα. Οι μάγισσες του «The Witch» είναι λοιπόν επικίνδυνες, άσχημες και ακατέργαστες, σαν να ξεπήδησαν από σκίτσα που βρίσκονταν κλειδωμένα σε κάποιο σκονισμένο μπαούλο που φυλασσόταν για χρόνια σε ανήλιαγο υπόγειο. Θα κάνουμε ένα συσχετισμό, καθώς η σοβαρότητα με την οποία ο Έγκερς αντιμετωπίζει το όλο πρότζεκτ μοιάζει με τη λογική ενός συνειδητοποιημένου black metal μουσικού δίσκου. Δε σημαίνει ότι αν τον ακούσεις θα προσηλυτιστείς στο σατανισμό και δεν είναι καν απαραίτητο ότι θα καταλάβεις τι ακούς. Η αίσθηση που σου δημιουργεί είναι όμως τέτοια σαν να βυθίζεσαι σε ένα απόλυτο σκοτάδι, χωρίς να μπορείς να πιαστείς από πουθενά για να κρατηθείς. Όπως αναφέρει στην κριτική του το Mashable, ίσως μετά από μια τέτοια εμπειρία να… σου δημιουργηθεί η ανάγκη να πας στην κοντινότερή σου εκκλησία.

Όλος ο τρόμος στο «The Witch» έρχεται λοιπόν από την αποδοχή του κακού ως αέναη δύναμη, πίσω από αυτή τη δήλωση υπάρχει όμως και μια δεύτερη πολύ ενδιαφέρουσα ανάγνωση, η οποία σχετίζεται με τη γυναικεία απελευθέρωση. Το «The Witch» είναι μια ταινία τρόμου, αλλά και μια παραβολή της αφύπνισης της γυναικείας σεξουαλικότητας. Μέχρι και το στυλιζάρισμα με τα δύο V στον τίτλο της ταινίας δημιουργεί συνειρμούς με τη θηλυκότητα και τη γυναικεία σεξουαλικότητα. Πρωταγωνίστρια είναι η μεγάλη κόρη της οικογένειας και αυτό που παρατηρούμε είναι ουσιαστικά πώς το πέρασμά της στην εφηβεία επηρεάζει τα υπόλοιπα μέλη. Ειδικά σε μια χρονική περίοδο που η θέση της γυναίκας ήταν πολύ χαμηλά και οι χριστιανικές απόψεις γύρω από την αφύπνιση των ερωτικών ενστίκτων της ταυτιζόταν με ο,τιδήποτε διαβολικό, ο τρόμος δεν πηγάζει μόνο από ό,τι φωλιάζει μέσα στο δάσος, αλλά κυρίως από την πορεία προς την ενηλικίωση της κόρης, την οποία έξοχα υποδύεται η ανερχόμενη Άνια Τέιλορ-Τζόι.

Δεν υπάρχει κάποια σύγχρονη ταινία τρόμου που να μοιάζει με το «The Witch». Για την ακρίβεια, πρόκειται για μια διαφορετική ολοκληρωμένη οπτικοακουστική εμπειρία, με τη φωτογραφία, τη μουσική και την αναπαράσταση της εποχής να ανιχνεύουν νέα μονοπάτια για το είδος, με έναν τρόπο σύγχρονο αλλά και κλασικίζοντα. Ο Έγκερς κινηματογραφεί εκείνη την πλευρά του Κακού που προσιδιάζει με τη διαχρονική έννοια του Υψηλού, προκαλώντας σοκ και δέος στους ανυποψίαστους θεατές. Και αν έχετε εφιάλτες για μέρες, μην προβληματιστείτε. Αυτός είναι ο στόχος και το κριτήριο του πετυχημένου τρόμου.

Καθημερινά, για επτά ημέρες, από τις 12 έως και τις 18 Μαΐου στην Αθήνα, στους κινηματογράφους ΙΝΤΕΑΛ και ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟ (και από τις 19 έως τις 25 Μαΐου στη Θεσσαλονίκη στους κινηματογράφους ΒΑΚΟΥΡΑ 1 και 2) οι σινεφίλ και λάτρεις του είδους θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν πάνω από 65 ταινίες: 17 Μεγάλες Πρεμιέρες, 12 ταινίες σε πανελλήνια πρώτη προβολή στο διαγωνιστικό τμήμα, όλες παραγωγής 2015-16, 5 κλασσικές ταινίες - αφιέρωμα στα B- Movies των '50s, 10 Ισπανικές ταινίες Τρόμου, 15 ταινίες μικρού μήκους από όλον τον κόσμο παραγωγής 2015-2016, 10 ελληνικές ταινίες μικρού μήκους, 2 ξεχωριστά ντοκιμαντέρ.

Γιάννης Μόσχος

[email protected]