Η καλοκαιρινή ωτίτιδα, πιο γνωστή ως το «αυτί του κολυμβητή» είναι μια λοίμωξη που προκαλείται συνήθως από βακτήρια που βρίσκονται στο νερό και στο έδαφος, ενώ λιγότερες πιθανότητες υπάρχουν να προκληθεί από έναν μύκητα ή έναν ιό.

Τα εξωτερικά κανάλια των αυτιών έχουν φυσικές άμυνες που βοηθούν να διατηρούνται καθαρά και να μην είναι «έρμαια» των λοιμώξεων. Στα προστατευτικά χαρακτηριστικά τους μάλιστα περιλαμβάνονται:

• Οι αδένες που εκκρίνουν μια κέρινη ουσία (κυψελίδα). Οι εκκρίσεις αυτές σχηματίζουν ένα λεπτό, αδιάβροχο «φιλμ» πάνω στην επιδερμίδα μέσα στο αυτί. Η «κυψελίδα» αυτή είναι ελαφρώς όξινη και βοηθά ώστε να αποθαρρύνεται η ανάπτυξη των βακτηρίων. Η ουσία αυτή συλλέγει τη βρωμιά, τα νεκρά κύτταρα του δέρματος και άλλα «σκουπίδια» και τα μεταφέρει μακριά από το αυτί. Η κηρώδης μάζα που προκύπτει είναι το γνωστό «κερί του αυτιού», που υπάρχει στην αρχή του καναλιού του αυτιού.

• Η καθοδική κλίση που έχει το κανάλι του αυτιού, επίσης λειτουργεί προστατευτικά. Κλίνει ελαφρώς προς τα κάτω, βοηθώντας το νερό να βγαίνει προς τα έξω.

Πώς εμφανίζεται η λοίμωξη;

Αν έχετε το «αυτί του κολυμβητή», αυτό σημαίνει ότι κάτι δεν πάει καλά με τις φυσικές άμυνες του οργανισμού σας, γεγονός που ευνοεί την ανάπτυξη βακτηριδίων. Οι λόγοι που έχει συμβεί αυτό μπορεί να είναι:

• Η υπερβολική υγρασία στο αυτί σας. Η έντονη εφίδρωση, ο παρατεταμένος υγρός καιρός ή το νερό που παραμένει στο αυτί σας μετά το κολύμπι μπορεί να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τα βακτηρίδια.

• Οι γρατσουνιές ή τα γδαρσίματα στο κανάλι του αυτιού σας. Ο καθαρισμός του αυτιού σας με μια μπατονέτα, το ξύσιμο μέσα στο αυτί σας με το δάχτυλο ή η συχνή χρήση ακουστικών (για μουσική ή λόγω βαρηκοΐας) μπορούν να προκαλέσουν μικρές «σχισμές» στο δέρμα, που επιτρέπουν στα βακτήρια να αναπτυχθούν.

• Οι αλλεργικές αντιδράσεις ή αντιδράσεις ευαισθησίας. Πολλά προϊόντα για τα μαλλιά και διάφορα κοσμήματα μπορούν να προκαλέσουν αλλεργίες και δερματικές παθήσεις, που προωθούν την μόλυνση.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Τα συμπτώματα της λοίμωξης αυτής είναι συνήθως ήπια στην αρχή, αλλά μπορεί να επιδεινωθούν εάν η λοίμωξη δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Οι γιατροί ταξινομούν συχνά το «αυτί του κολυμβητή», σύμφωνα με το στάδιο εξέλιξής του σε ήπιο, μέτριο και προχωρημένο.

Στην περίπτωση της ήπιας λοίμωξης ο ασθενής αισθάνεται κνησμό στο κανάλι του αυτιού, έχει ήπια ερυθρότητα στο εσωτερικό του αυτιού, ήπια δυσφορία στο εξωτερικό του, που εντείνεται όταν πιέζετε την περιοχή, ενώ στα συμπτώματα συγκαταλέγεται ακόμη και η αποστράγγιση άοσμου υγρού.

Στο μέτριο στάδιο, παρατηρείται πιο έντονη φαγούρα, αυξημένος πόνος, εκτεταμένη ερυθρότητα στο αυτί, υπερβολική έκκριση υγρού, πύον, αίσθημα «πληρότητας» μέσα στο αυτί, μερική απόφραξη του καναλιού με ταυτόχρονη διόγκωσή του και μειωμένη ακοή.

Στην πιο ακραία του μορφή το «αυτί του κολυμβητή» συνοδεύεται από έντονο πόνο, που μπορεί να αντανακλάται στο πρόσωπο, το λαιμό ή στο πλάι του κεφαλιού, πλήρη απόφραξη του ακουστικού πόρου, ερυθρότητα ή πρήξιμο του εξωτερικού αυτιού, πρήξιμο στους λεμφαδένες στο λαιμό και πυρετό.

Πότε πρέπει να δείτε ένα γιατρό;

Επικοινωνήστε με το γιατρό σας αν αντιμετωπίζετε οποιαδήποτε σημάδια ή συμπτώματα προαναφέρθηκαν, ακόμη και αν είναι ήπιας μορφής. Στην περίπτωση δε, που παρατηρήσετε έντονο πόνο και πυρετό, καλέστε αμέσως το γιατρό σας ή επισκεφθείτε το κοντινότερο νοσοκομείο.

Θεραπεία

Ο στόχος της θεραπείας είναι να σταματήσει η μόλυνση και να επουλωθεί φυσικά το κανάλι του αυτιού. Βασική μέθοδος είναι ο καθαρισμός του εξωτερικού καναλιού του αυτιού σας. Είναι μία απαραίτητη διαδικασία για να βοηθήσει τη φαρμακευτική αγωγή (συνήθως σταγόνες) να εισχωρήσει σε όλες τις μολυσμένες περιοχές.

Ο γιατρός σας πιθανόν να χρησιμοποιήσει μια συσκευή αναρρόφησης για να απομακρύνει τα «σκουπίδια», τις συστάδες του κεριού και το λεπιοειδές δέρμα, που έχει συγκεντρωθεί στην περιοχή.

Για τις περισσότερες περιπτώσεις του «αυτιού του κολυμβητή», ο γιατρός σας ενδέχεται να σας συνταγογραφήσει σταγόνες, που έχουν κάποιο συνδυασμό από τα ακόλουθα συστατικά, ανάλογα με τον τύπο και τη σοβαρότητα της λοίμωξης σας:

• όξινο διάλυμα, για να βοηθήσει στην αποκατάσταση του κανονικού αντιβακτηριακού περιβάλλοντος στο αυτί σας

• στεροειδή για τη μείωση της φλεγμονής

• αντιβιοτικά για την καταπολέμηση των βακτηρίων

• αντιμυκητιασικά φάρμακα για την καταπολέμηση της λοίμωξης, που προκαλείται από έναν μύκητα.

Σε πολύ προχωρημένο στάδιο βέβαια και εάν το κανάλι του αυτιού σας είναι εντελώς αποκλεισμένο από οίδημα ή φλεγμονή, ο γιατρός σας μπορεί να προβεί στη συνταγογράφηση αντιβιοτικών από το στόμα.

Ωστόσο, για να βοηθήσετε εσείς στην αποθεραπεία σας, πρέπει να διατηρείτε την περιοχή στεγνή. Καλό θα ήταν να μην κολυμπάτε, να αποφεύγετε να μπει νερό στο αυτί σας, όταν κάνετε μπάνιο και να μη φοράτε ακουστικά.