Το οικογενειακό ιστορικό σας, ο κοινωνικός σας κύκλος, το φύλο σας, ακόμη και ο τρόπος που περπατάτε, περιέργως μπορούν να πουν πολλά για το πόσα κεράκια θα σβήσετε στη ζωή σας.

Ας μη γελιόμαστε, οι πιθανότητες να φτάσει κάποιος τα 100 δεν είναι πολλές. Παρ’ όλ’ αυτά ένας στους 10 χιλιάδες ανθρώπους φαίνεται να γερνάει σε πιο αργούς ρυθμούς από τους υπόλοιπους, μερικές φορές ακόμη κι αν δεν εφάρμοζε υγιεινές συνήθειες στη ζωή του, κάπνιζε και γυμναζόταν ελάχιστα, όπως φανερώνει πρόσφατη έρευνα.

Όπως είναι λογικό, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με σιγουριά τη γενετική του προδιάθεση, παρά μόνο αν φτάσει όντως να γιορτάζει τα εκατοστά του γενέθλια. Οι ερευνητές, όμως, ανακαλύπτουν συνεχώς όλο και περισσότερους τρόπους που μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε αν θα γιορτάζουμε για πολλά ακόμη χρόνια τα γενέθλιά μας. Απαντήστε κι εσείς στις παρακάτω ερωτήσεις και δείτε αν έχετε πιθανότητα να πιάσετε το τζόκερ των… 100.

1.Πόσοι ηλικιωμένοι συγγενείς βρίσκονται στο οικογενειακό σας δέντρο;

Τι μπορεί να σημαίνει: Υπάρχει πιθανότητα να έχετε γονίδια μακροβιότητας

Τουλάχιστον οι μισοί αυτών που φτάνουν τα 100 έχουν ένα γονιό, αδερφό ή παππού που κατάφερε να ξεπεράσει τα 90, σύμφωνα με μελέτη της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Βοστόνης, η οποία ερεύνησε τα μυστικά της επιτυχημένης γήρανσης των… αιωνόβιων. Διαφορετική μελέτη του 2002 που πραγματοποιήθηκε από το διευθυντή του Κέντρου και γεροντολόγου Τόμας Περλς, έδειξε ότι οι αδελφοί των υπερήλικων έχουν 17 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να φτάσουν τα 100 σε σχέση με τους υπόλοιπους, ενώ οι αδελφές 8,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα αντίστοιχα. Άλλες μελέτες αποδεικνύουν ότι ισχυρό δείκτη μακροβιότητας αποτελούν οι ηλικίες των συγγενών πρώτου βαθμού κι όχι των μακρινών που μπορεί να έφτασαν σε βαθιά γηρατειά.

2.Πόσο γρήγορα και για πόση απόσταση μπορείτε να περπατήσετε;

Τι μπορεί να σημαίνει: Βρίσκεστε σε καλή φόρμα

Όσοι περπατούν γρήγορα, ζουν περισσότερο κι αυτό αποδεικνύουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ, οι οποίοι εξέτασαν 9 διαφορετικές μελέτες και συνολικά 35 χιλιάδες συμμετέχοντες άνω των 65 ετών. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η κάθε αύξηση ταχύτητας της τάξεως του 0,1 μέτρου ανά δευτερόλεπτο στο περπάτημα, σήμαινε μείωση της πιθανότητας θανάτου κατά 12%. Η μέση ταχύτητα ήταν περίπου 1 μέτρο ανά δευτερόλεπτο (δηλαδή περίπου 3 χιλιόμετρα την ώρα). Όσοι περπατούσαν με πιο αργό ρυθμό από 60 εκατοστά ανά δευτερόλεπτο, (δηλαδή περίπου 2 χιλιόμετρα την ώρα) παρουσίαζαν μεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου, ενώ αυτοί που περπατούσαν γρηγορότερα από ένα μέτρο το δευτερόλεπτο (3,5 χιλιόμετρα την ώρα), κατάφεραν να ζήσουν περισσότερο από το προβλεπόμενο, βάσει του φύλου και της ηλικίας τους. Άλλες μελέτες επίσης αποδεικνύουν ότι όσοι ηλικιωμένοι περπατούν και μάλιστα με γοργούς ρυθμούς, όχι μόνο θα ζήσουν περισσότερο, αλλά δεν θα παρουσιάσουν και σοβαρές ασθένειες ή ανικανότητες πριν το τέλος της ζωής τους.

3.Συναναστρέφεστε με πολλούς ανθρώπους στη ζωή σας;

Τι μπορεί να σημαίνει: Οι κοινωνικές σχέσεις αποτελούν ένα παράγοντα μακροβιότητας

Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η κοινωνική απομόνωση κάνει κακό στην υγεία, ενώ αντιθέτως οι κοινωνικές σχέσεις και δραστηριότητες μας κάνουν καλό. Το «Longevity project» (βιβλίο που βασίζεται πάνω σε μελέτη 8 δεκαετιών σε 1500 συμμετέχοντες γεννημένους γύρω στο 1910), μάλιστα, αναφέρει ότι οι θρησκευόμενες γυναίκες ζούσαν περισσότερο, λόγω του ότι μέσω της θρησκείας, εντάσσονταν σε κοινωνικές ομάδες με κοινό τρόπο ζωής. Εν κατακλείδι, όσο περισσότερους ανθρώπους έχουμε στη ζωή μας με κοινούς στόχους και δραστηριότητες και τρόπο σκέψης, τόσο περισσότερα κεράκια θα μετρήσουμε στην τούρτα μας.

4.Είστε γυναίκα;

Τι μπορεί να σημαίνει: Έχετε πλεονέκτημα από την ημέρα της γέννησής σας

Δυστυχώς για το ανδρικό φύλο, πρόσφατη μελέτη του 2010 στις Ηνωμένες πολιτείες έδειξε ότι από τους 80 χιλιάδες υπερήλικες συμμετέχοντες, το 85% ήταν γυναίκες και μόλις το 15% άντρες. Αν και δεν είναι ξεκάθαρο το γιατί, κάποιες θεωρίες εντοπίζουν το λόγο στον προστατευτικό ρόλο των γυναικείων ορμονών, την έμμηνη ρύση και τα χαμηλότερα ποσοστά καπνιστών ανάμεσα σε γυναίκες, αυτοκινητιστικών δυστυχημάτων και αυτοκτονιών. Το κενό, βέβαια, όσο πάει και μικραίνει, ίσως λόγω του ότι ο τρόπος ζωής των γυναικών μοιάζει πλέον κατά πολύ με αυτόν των αντρών, ενώ έχουμε κι ένα καλό νέο για τους «ριγμένους» της υπόθεσης: όσοι άντρες φτάνουν τελικά σε βαθιά γεράματα, είναι περισσότερο λειτουργικοί και υγιείς από τις γυναίκες.

5.(μόνο για γυναίκες) Κάνατε παιδί μετά την ηλικία των 35;

Τι μπορεί να σημαίνει: Είναι μια πιθανή ένδειξη ότι μεγαλώνετε με αργούς ρυθμούς

Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου της Βοστόνης, μια γυναίκα που συλλαμβάνει φυσιολογικά και γεννάει μετά την ηλικία των 40, έχει 4 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να ζήσει μέχρι τα 100 από τις υπόλοιπες γυναίκες, ενώ όσες γεννούν μετά τα 35, έχουν και πάλι αυξημένες πιθανότητες μακροζωίας. Οι ερευνητές εξηγούν ότι αφού οι γυναίκες αυτές μπόρεσαν να συλλάβουν και να γεννήσουν κανονικά σε αυτή την ηλικία, σημαίνει ότι το αναπαραγωγικό τους σύστημα γερνάει αργά – άρα και όλο τους το σώμα.

6.Πότε γεννηθήκατε;

Τι μπορεί να σημαίνει: Οι νεότεροι έχουν πλεονέκτημα

Αναφορά του 2011 του Βρετανικού Τμήματος Εργασίας και Συντάξεων εκτιμά το προσδόκιμο ζωής των πολιτών διαφόρων ηλικιών και βρίσκει ότι ένα κορίτσι που γεννιέται σήμερα στη Βρετανία έχει 1 στις 3 πιθανότητες να φτάσει τα 100 (το αγόρι έχει 1 στις 4), καθώς η 20χρονη κοπέλα έχει 26,6% πιθανότητα και ο 20χρονος άντρας 19,5% πιθανότητα. Η μέση 50χρονη γυναίκα έχει 14,6% πιθανότητα να φτάσει τα 100, ενώ μόνο ένας στους δέκα 50χρονους άντρες θα τα καταφέρει ως το 2061.

7.Αγχώνεστε – αλλά όχι πολύ;

Τι μπορεί να σημαίνει: Βρίσκεστε σε ένα υγιές επίπεδο άγχους

Όλοι γνωρίζουμε ότι όσοι βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο, είναι αυστηροί με τους εαυτούς τους και το μέλλον τους φοβίζει καθημερινά, ζουν λιγότερο. Από την άλλη, μια μέτρια δόση ανησυχίας και άγχους, μειώνει κατά 50% τον κίνδυνο θανάτου κι αυτό γιατί αυτοί οι άνθρωποι παίρνουν λιγότερα ρίσκα, ζουν μια πιο ήσυχη ζωή και έχουν εναλλακτικές λύσεις, κάτι που τους προσφέρει περισσότερη ασφάλεια και ηρεμία.

8.Έχετε φυσιολογικό βάρος;

Τι μπορεί να σημαίνει: Έχετε περισσότερες πιθανότητες να δείτε… δισέγγονα

Πολλές είναι οι μελέτες – και ανάμεσά τους και μια πρόσφατη του 2011 από το Κολλέγιο Ιατρικής «Άλμπερτ Αϊνστάιν» - οι οποίες αποδεικνύουν ότι αυτοί που έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να ζήσουν λιγότερο είναι οι παχύσαρκοι ή οι λιποβαρείς. Συγκεκριμένα, οι άντρες άνω των 75 με Δείκτη Μάζας Σώματος πάνω από 27,4, ζούνε περίπου 4 χρόνια λιγότερο από αυτούς με φυσιολογικό δείκτη και οι γυναίκες ίδιας ηλικίας και ίδιου δείκτη, δύο χρόνια λιγότερα. Επειδή αυτοί που φτάνουν τα 100, έχουν συνήθως λεπτή σιλουέτα σε όλη τους τη ζωή, φροντίστε να ελέγχετε το Δείκτη Μάζας Σώματός σας, έτσι ώστε να λάβετε δράση αν χρειαστεί. (Δείκτης μάζας σώματος: υπολογίζεται διαιρώντας το βάρος -σε κιλά- με το τετράγωνο του ύψους -σε μέτρα- και τα φυσιολογικά του επίπεδα είναι 20-25).

9.Είστε θετικός άνθρωπος;

Τι μπορεί να σημαίνει: Τα συναισθήματα επηρεάζουν την υγεία

Οι μελέτες έχουν αποδείξει με σαφήνεια ότι η αισιόδοξη στάση ζωής προσθέτει χρόνια, ενώ μακροχρόνιες μελέτες που έγιναν στο Κέντρο Μακροβιότητας του Στάνφορντ έδειξαν ότι τα συναισθήματα είναι ο σημαντικός πυρήνας αυτού του συμπεράσματος. Όσο πιο ευτυχισμένοι και ξένοιαστοι είμαστε, τόσο πιο θετικά επηρεάζεται η κορτιζόλη, η ορμόνη του άγχους, η οποία έχει αντίκτυπο στην υγεία μας. Πράγμα που σημαίνει ότι όσο καλά γονίδια κι αν έχουμε, χρειάζεται και μια πιο ανάλαφρη στάση ζωής, αν θέλουμε να τα εκατοστήσουμε.