Ελιά: τα οφέλη του πρωταγωνιστή της μεσογειακής διατροφής
Ο καρπός του συμβόλου των ολυμπιακών ιδεωδών, αυτός της ελιάς, δε λείπει από καμία χωριάτικη σαλάτα κι από κανένα ελληνικό τραπέζι. Ποιά είναι, όμως τα οφέλη του και πώς μπορεί να επιδράσει στην υγεία μας;
Το σήμα κατατεθέν της Ελλάδας, η ελιά, συμβόλιζε πάντα την ειρήνη και τη νίκη, αποτελώντας ένα από τα πιο διάσημα δέντρα μέσα στους αιώνες. Παρ’ όλο που οι περισσότεροι εξισώσουν την ευεργετική της δράση με τον καρπό της, την ελιά, η αλήθεια είναι ότι όλα τα μέρη του δέντρου χρησιμοποιούνται και είναι πολύ ωφέλιμα: από τις ελιές, μέχρι το λάδι, τα φύλλα και το ξύλο της.
Αν και σίγουρα δεν υπάρχει Έλληνας που να… σνομπάρει τις ελιές και τα παράγωγά τους, το click@Life συγκέντρωσε όλες τις ευεργετικές της δράσεις, προκειμένου να την κάνετε πρωταγωνιστή της διατροφής σας.
Γνωρίστε τους καρπούς της
Η ελιά είναι ένα πράσινος σαρκώδης καρπός, που σε πλήρη ωρίμανση γίνεται συνήθως σκουρόχρωμη. Όταν οι ελιές ωριμάσουν, χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του ελαιολάδου, το οποίο αποτελεί βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής. Από άποψη υγείας, οι μαύρες ελιές είναι καλύτερες από τις πράσινες, λόγω του ότι έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε μέταλλα.
Οι ελιές εν γένει περιέχουν ελάχιστους υδατάνθρακες και αποτελούν μια πολύ καλή πηγή μονοακόρεστων λιπαρών οξέων (ολεϊκά οξέα). Είναι καλές πηγές βιταμίνης Ε, λόγω των τοκοφερολών που περιέχουν, ενώ έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε μέταλλα, όπως ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, σελήνιο, ψευδάργυρο κ.ά. Ακόμη, το ελαιόλαδο που παράγεται από αυτές περιέχει φαινόλες και άλλα θρεπτικά συστατικά όπως πρωτεΐνη, βιταμίνη C, βιταμίνη Κ, ιστιδίνη, φαινυλαλανίνη, ισολευκίνη, μεθειονίνη κ.ά. Οι ελιές επίσης έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο.
Τα οφέλη της ελιάς
Πέρα από τη γεύση και τον… ελληνικό χαρακτήρα που δίνουν στη χωριάτικη σαλάτα, οι ελιές μας χαρίζουν και τεράστια οφέλη όσον αφορά την υγεία μας. Συγκεκριμένα:
- Περιέχουν λινολεϊκό οξύ, το οποίο είναι ιδιαιτέρως ευεργετικό στο θηλασμό, καθώς η έλλειψη αυτού σχετίζεται με δερματικές παθήσεις και ανάπτυξη προβλημάτων στα βρέφη.
- Βελτιώνει τις ηπατικές λειτουργίες «καθαρίζοντας» τον οργανισμό λόγω του φυσικού χλωρίου που περιέχει.
- Οι βιταμίνες A, D, E και Κ βοηθούν στην ανάπτυξη των οστών στα παιδιά και τους ενήλικες.
- Η χαρακτηριστική γεύση και το άρωμά τους προέρχεται από τις πολυφαινόλες, οι οποίες παρουσιάζουν δράση κατά του καρκίνου και έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
- Η βιταμίνη Ε και άλλα αντιοξειδωτικά που βρίσκουμε στις ελιές μειώνουν τον κίνδυνο καταστροφής των κυττάρων και τις φλεγμονές.
Τα οφέλη του ελαιολάδου
Ίσως το πιο αγαπημένο παράγωγο της ελιάς, το πλούσιο σε καλά λιπαρά ελαιόλαδο, είναι διάσημο ανά τον κόσμο για την ευεργετική του δράση στον οργανισμό μας.
- Τα μονοακόρεστα λιπαρά που περιέχει, εκτός του ότι είναι αντιοξειδωτικά, επιδρούν θετικά στα επίπεδα της χοληστερίνης. Συγκεκριμένα, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο ρίχνει την «κακή» (LDL) χοληστερίνη και αυξάνει την «καλή» (HDL).
- Το ολεϊκό οξύ, το πιο βασικό από τα μονοακόρεστα λιπαρά στο ελαιόλαδο επηρεάζει την ανάπτυξη του ογκογονιδίου (HER-2/neu), το οποίο ευθύνεται για την ανάπτυξη του καρκίνου του μαστού.
- Έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες με εξαιρετική δράση σε περιπτώσεις άσθματος και ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Οι ειδικοί, μάλιστα, του Αμερικανικού Ιδρύματος Αρθρίτιδας, βρήκαν ότι κάποια συστατικά στο ελαιόλαδο έχουν τις ίδιες επιδράσεις με τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
- Το μαγνήσιο, η σκουαλένη και η κυκλοαρτενόλη, που συναντούμε στο ελαιόλαδο, βοηθούν στη μείωση της οξύτητάς του.
- Οι ερευνητές βρήκαν ότι το φυσικό συστατικό ολεοκανθάλη μπορεί να δράσει αποτρεπτικά στην εμφάνιση Αλτσχάιμερ στο μέλλον ή ακόμα και να συντελέσει στην επιβράδυνση της ασθένειας.
- Η Αμερικανική Ένωση κατά του Διαβήτη και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληροφόρησης για τα Τρόφιμα συνιστούν την κατανάλωση ελαιολάδου από διαβητικούς, καθώς λόγω των μονοακόρεστων λιπαρών μπορεί να βοηθήσει στο να πέσουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.
- Μελέτες έχουν δείξει ότι οι μαύρες ελιές περιέχουν θρεπτικά συστατικά, ικανά να αποτρέψουν την απώλεια οστικής μάζας, ειδικά στα - Τα ολεανολικά και μασλινικά οξέα δρουν αποτρεπτικά στην ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων στο έντερο.
- Μειώνει τις εξάψεις που βιώνουν σε έντονο βαθμό οι γυναίκες που βρίσκονται σε εμμηνόπαυση.
- Περιέχει τα φυσικά χημικά στοιχεία που μπορούν να μειώσουν τον πόνο.
- Κάνει καλό στο δέρμα του κεφαλιού και τα μαλλιά: βοηθά να διορθωθούν οι κατεστραμμένοι αδένες της τρίχας και παρέχει την απαραίτητη υγρασία στα μαλλιά, χαρίζοντάς τους λάμψη και απαλότητα.
- Αν έχετε σκληρές φτέρνες, το ελαιόλαδο θα σας τις απαλύνει, ενώ θα κάνει καλό και στα νύχια σας.
- Εμπεριέχεται σε πολλά προϊόντα για την περιποίηση του δέρματος, λόγω του ότι βελτιώνει την ελαστικότητά του και αποτρέπει την εμφάνιση ρυτίδων, ενώ ταυτόχρονα ενυδατώνει.
Τα οφέλη των φύλλων της ελιάς
Απ’ ό,τι φαίνεται οι ευεργετικές ιδιότητες της ελιάς δεν περιορίζονται μόνο στους καρπούς και το λάδι της, αλλά επεκτείνονται και στα φύλλα της.
- Η ολευροπεΐνη είναι ένα ενεργό συστατικό στα φύλλα της ελιάς, το οποίο μπορεί να ρίξει την υψηλή αρτηριακή πίεση, διευρύνοντας τα αιμοφόρα αγγεία, έτσι ώστε να βελτιωθεί η κυκλοφορία του αίματος.
- Στο εκχύλισμα από φύλλα ελιάς υπάρχουν φλαβονοειδή, τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Ακόμη, το εκχύλισμα μπορεί να σταματήσει τον πολλαπλασιασμό των βλαβερών βακτηρίων και ιών.
- Έχουν αντιβιοτικές, αντιικές και αντιμυκητησιακές ιδιότητες καταπολεμώντας το κρύωμα και τον πυρετό, ενώ σύμφωνα με μελέτες, η ολευροπεΐνη φαίνεται να «απενεργοποιεί» τα βακτήρια.
- Είναι αποτελεσματικά και σε περιπτώσεις αφροδίσιων νοσημάτων, όπως έρπη και γονόρροια, ενώ λόγω των παραπάνω αντιβακτηριδιακών ιδιοτήτων τους, μπορούν να αντιμετωπίσουν και οδοντικές μολύνσεις.
- Έχουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες και αποτρέπουν την καταστροφή των αιμοφόρων αγγείων.
Μην ξεχνάτε: Αν αντιμετωπίζετε πρόβλημα υπέρτασης και ακολουθείτε δίαιτα χαμηλή σε νάτριο, τότε θα πρέπει να ζητήσετε τη συμβουλή του γιατρού σχετικά με την ποσότητα των ελιών που πρέπει να καταναλώνετε, καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε αυτό το μέταλλο. Αποφύγετε τις ελιές τουρσί κι ελέγχετε πάντα τις ετικέτες πριν την αγορά.