Ταξίδι στα κορυφαία ελληνικά κάστρα
ΔΕΥΤΕΡΑ, 10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018
Μας δημιουργούν μια αίσθηση απόκοσμου, μας ταξιδεύουν σε αλλοτινές εποχές και λατρεύουμε να τα επισκεπτόμαστε και να μαθαίνουμε την ιστορία τους. Για τα επόμενα λεπτά φεύγουμε για λίγο από το παρόν, για ένα ταξίδι στο χρόνο σε μερικά από τα πιο σημαντικά κάστρα, φρούρια και πύργους της Ελλάδας.
Κάστρο του Μυστρά, Ταΰγετος
Θα το συναντήσετε στις πλαγιές του Ταϋγέτου στη νότια Πελοπόννησο, στο μικρό γραφικό χωριό Μυστράς που φημίζεται για την καστροπολιτεία του. Χτίστηκε το 1249 από τον Φράγκο Πρίγκιπα Γουλιέλμο Β΄Βιλλαρδουίνο και παλιότερα ονομαζόταν και κάστρο του Μυζηθρά. Αργότερα κάστρο πέρασε στα χέρια των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων και έχει καταληφθεί και από Τούρκους και από Βενετούς. Το 1989 μπήκε στη λίστα της Unesco με τα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και αν και σήμερα είναι ερειπωμένο σε μεγάλο βαθμό, συντηρείται συνεχώς με έργα.
Στην κορυφή της Χώρας πανέμορφης Πάτμου, δεσπόζει το πανέμορφο κάστρο που προστατεύει τη Μονή του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου. Οι μοναχοί είχαν φτιάξει ένα τόσο γερό περιτείχισμα για να την προφυλάξουν από πειρατές και κατακτητές και σήμερα δημιουργεί ένα υπέροχο θέαμα που το βράδυ που φωτίζεται χαρίζει ακόμη πιο μυστηριακή ατμόσφαιρα στη Χώρα.
Ο βράχος στον οποίο βρίσκεται σήμερα η καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς αποκολλήθηκε από τη στεριά λόγω δυνατού σεισμού το 375 μ.Χ. και πήρε τη μορφή που έχει σήμερα. Οι πολλές επιδρομές, λόγω της γεωπολιτικής σημασίας του τόπου, ανάγκασαν τους Λάκωνες να αναζητήσουν καταφύγιο στην πάνω πόλη του βράχου, που αποτελούσε μέρος που προσφερόταν για οχύρωση. Λόγω αυτών των επιδρομών, το κάστρο σήμερα παρουσιάζει επιρροές από διάφορους πολιτισμούς (βυζαντινό, ενετικό, οθωμανικό, ελληνικό), ενώ στα διασωθέντα κτήρια περιλαμβάνονται αμυντικές κατασκευές του εξωτερικού οχυρού και αρκετές μικρές βυζαντινές εκκλησίες.
Το περίφημο φρούριο στο Ρέθυμνο κατασκευάστηκε από τους Ενετούς το 1573 στον λόφο του Παλαιόκαστρου και διασώζεται μέχρι σήμερα, δίνοντας ένα ακόμη σήμα κατατεθέν στην πόλη του Ρεθύμνου. Το σημείο επιλέχτηκε ως κατάλληλη θέση με θέα σε στεριά και θάλασσα, ενώ σχεδιάστηκε έτσι ώστε να προσφέρει κατάλληλες συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού, περιλαμβάνοντας μέσα στα τείχη του στρατώνες, εκκλησία, νοσοκομείο, αποθήκες και υδραγωγείο.
Στο πανέμορφο Ναύπλιο, το Παλαμήδι με τα ξακουστά 999 σκαλοπάτια κατασκευάστηκε το 1687 από τους Ενετούς, έπειτα από σφοδρή μάχη με τους Οθωμανούς κατά τον Βενετοτουρκικό Πόλεμο. Ο λόφος του Παλαμηδίου φτάνει τα 216 μέτρα ύψος και για να φτάσει κάποιος εκεί πρέπει είτε να ανέβει τα σκαλοπάτια είτε να πάει μέσω αμαξωτής οδού. Κατά την διάρκεια του τελευταίου Βενετοτουρκικού Πολέμου, μάλιστα, το 1715, οι Οθωμανοί το κυρίευσαν αφού ανατίναξαν τμήμα του. Σημαντικό κάστρο στο Ναύπλιο είναι φυσικά και το Μπούρτζι, σε μικρή νησίδα μπροστά στο λιμάνι του Ναυπλίου.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια ολόκληρη μεσαιωνική πόλη που αποτελεί ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα και ιστορικά κάστρα σε όλο τον κόσμο. Το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου των ιπποτών ή Καστέλο, όπως ονομάζεται, βρίσκεται στην βορειοδυτική πλευρά της μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου στο ψηλότερο σημείο του κάστρου και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα, αν όχι το σημαντικότερο, μνημείο της περιόδου των ιπποτών.
Το στολίδι της Ναυπάκτου αποτελεί ένα από τα πιο καλοδιατηρημένα κάστρα της χώρας μας, ενώ κατέχει σημαντική θέση και ανάμεσα στα ομορφότερα κάστρα της Ευρώπης. Έχει χτιστεί στον λόφο πάνω από την πόλη και όπως είναι φυσικό προσπάθησαν πολλοί λαοί να το κατακτήσουν, ενώ οι Έλληνες, οι Ενετοί, οι Τούρκοι, οι Άγγλοι και οι πειρατές που πέρασαν από αυτό έχουν αφήσει τα δικά τους σημάδια. Αν και έχει υποστεί πολλές φθορές και καταστροφές στο παρελθόν, σήμερα διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση και μάλιστα κάποιος μπορεί να βρει εκεί σκιουράκια έτοιμα να γίνουν φίλοι με τους ανθρώπους.
Στην πόλη της Κέρκυρας, στο ιστορικό της κέντρο, θα βρείτε στα ανατολικά το Παλιό Φρούριο και στα δυτικά το Νέο. Παλιότερα ενώνονταν μεταξύ τους με τείχη που περιέκλειαν την πόλη, ενώ τώρα ουσιαστικά την οριοθετούν. Το Παλιό Φρούριο είναι το πιο επιβλητικό μνημείο της πόλης της Κέρκυρας και λειτουργεί σήμερα ως ανοικτός χώρος μνημειακού χαρακτήρα, ο οποίος στεγάζει το Ιστορικό Αρχείο της Κέρκυρας, τη Δημόσια Βιβλιοθήκη, τη Βυζαντινή Συλλογή της Κέρκυρας, Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού, το εργαστήριο έρευνας ελληνικής μουσικής του Ιονίου Πανεπιστημίου και αίθουσες εκθέσεων και εκδηλώσεων. Το Νέο Φρούριο φιλοξενεί εκτός από εγκαταστάσεις του Πολεμικού Ναυτικού και διάφορες εκθέσεις φωτογραφίας, όπως και μουσικές συναυλίες και καλλιτεχνικές δραστηριότητες.
Ο Λευκός Πύργος της Θεσσαλονίκης, που κάποτε ονομαζόταν Πύργος του Λέοντος, κατασκευάστηκε τον 15ο αιώνα ως οχυρωματικό έργο και σήμερα αποτελεί ό,τι έχει σωθεί από την κατεδαφισμένη οθωμανική οχύρωση της πόλης, αποτελώντας σημαντικό μνημείο και σήμα κατατεθέν της. Η σημερινή μορφή του πύργου αντικατέστησε βυζαντινή οχύρωση του 12ου αιώνα, για να χρησιμοποιηθεί στη συνέχεια ως κατάλυμα φρουράς Γενιτσάρων και ως φυλακή θανατοποινιτών. Σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και έχει 6 ορόφους, ενώ υψώνεται στα 34 μέτρα.
Άλλο ένα κάστρο που ουσιαστικά αποτελεί καστροπολιτεία σε έκταση 93 στρεμμάτων, το κάστρο της Μεθώνης χτίστηκε από τους Βενετούς το 1209 σε στρατηγική θέση,σε έναν βράχο που εισχωρεί στη θάλασσα, στη χερσόνησο Αγίου Νικολάου. Αποτελεί, μάλιστα, από τα σημαντικότερα οχυρωματικά κτίσματα στον ελληνικό χώρο κατά τον μεσαίωνα, όπου η Μεθώνη ήταν ενδιάμεσος σταθμός στο ταξίδι που έκαναν οι χριστιανοί στους Άγιους τόπους.