Σίγουρα θα έχετε συναντήσει κάποιους ανθρώπους που ενώ είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με τη διατροφή τους, έχουν περιττά κιλά, γεγονός που αποδίδουν σε ορμονικές διαταραχές. Πόση αλήθεια κρύβει αυτός ο ισχυρισμός;

Καθημερινά ένας μεγάλος αριθμός ατόμων βρίσκεται σε συνεχή αγώνα για απώλεια κιλών με αποτέλεσμα κάποιοι να επιτυγχάνουν το στόχο τους ενώ κάποιοι άλλοι να δυσκολεύονται με αποτέλεσμα να παρατούν τις προσπάθειές τους. Συνήθως η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής σε συνδυασμό με άσκηση είναι αρκετή για να βοηθήσει κάποιον να έχει την επιθυμητή απώλεια κιλών. Σε ορισμένες περιπτώσεις κάποια άτομα αντιμετωπίζουν δυσκολίες στο να έχουν την επιθυμητή απώλεια κιλών ακόμη και με αλλαγές στην διατροφική τους συμπεριφορά. Αυτό οφείλεται κάποιες φορές σε ορμονικούς λόγους όπως είναι:

Θυροξίνη:

Ο Θυροειδής αδένας βρίσκεται στη βάση του λαιμού μπροστά από το λάρυγγα και παράγει Θυροξίνη, μια ορμόνη υπεύθυνη για το μεταβολισμό και την παραγωγή ενέργειας στο σώμα. Σε κατάσταση υποθυρεοειδισμού ο θυροειδής αδένας δεν παράγει αρκετή ποσότητα θυροξίνης με αποτέλεσμα να παρατηρείται πιθανή αύξηση βάρους λόγω μειωμένων μεταβολικών καύσεων. Άτομα με υποθυρεοειδισμό θα πρέπει να επισκεφτούν τον ενδοκρινολόγο τους για να τους χορηγήσει την κατάλληλη ποσότητα θυροξίνης. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να έχει κάποιος με υποθυρεοειδισμό πέραν από την πρόσληψη βάρους είναι κούραση, αδυναμία, μυικοί πόνοι, εύθραυστα μαλλιά και νύχια, φούσκωμα γύρω από τα μάτια και το πρόσωπο κ.α.

Κορτιζόλη:

H Κορτιζόλη είναι μια ορμόνη που αυξάνεται όταν το άτομο αντιμετωπίζει καταστάσεις που του προκαλούν άγχος όπως είναι π.χ προβλήματα στη δουλειά ή στο οικογενειακό περιβάλλον. Ακόμη και η έλλειψη ύπνου μπορεί να προκαλέσει την αύξηση της. Η Κορτιζόλη προκαλεί την αποδέσμευση γλυκόζης από το συκώτι για να δώσει ενέργεια στο άτομο ούτως ώστε να αντιμετωπίσει τις αγχώδεις καταστάσεις που μπορεί να αντιμετωπίζει ενώ παράλληλα προκαλεί την αύξηση της όρεξης και την επιθυμία για τρόφιμα με ζάχαρη. Τα άτομα με αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης έχουν συνήθως αυξημένο κοιλιακό λίπος. Μια έρευνα που έγινε το 2004 στο Κέντρο Έρευνας για την Παχυσαρκία στη Νέα Υόρκη βρήκε ότι τα άτομα που αντιμετωπίζουν βουλιμικά επεισόδια για την αντιμετώπιση κατάστάσεων που τους προκαλούν άγχος έχουν συνήθως και αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης.

Λεπτίνη και Γκρελίνη:

Η λεπτίνη (από την ελληνική λέξη λεπτός) είναι μια ορμόνη που στέλνει σήμα στον εγκέφαλο για να σταματήσει κάποιος να τρώει όταν είναι πλήρης. Η «αντίπαλος» της λεπτίνης είναι η γκρελίνη η ορμόνη που είναι υπεύθυνη για την αύξηση της όρεξης. Η γκρελίνη εκτός από το αίσθημα της πείνας ενεργοποιεί κάποια συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου που σχετίζονται με συμπεριφορές διατροφικής επιβράβευσης δηλαδή άτομα με αυξημένα επίπεδα της ορμόνης αυτής έχουν τάση να κατάναλώνουν τρόφιμα αυξημένα σε λιπαρά και ζάχαρη. Το άγχος αυξάνει συνήθως τα επίπεδα της ορμόνης αυτής ενώ παρατηρούνται και αυξημένα επίπεδα σε άτομα που έχουν χάσει πολλά κιλά έπειτα από κάποια αυστηρή διατροφή και σε αυτό μπορεί να οφείλεται το φαινόμενο της επαναφοράς κάποιων κιλών μετά από μια δίαιτα.

Οιστρογόνα:

Τα οιστρογόνα είναι ορμόνες που παράγονται στις ωοθήκες των γυναικών και παίζουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη της ωορρηξίας κάθε μήνα. Πιθανή μείωση των επιπέδων των οιστρογόνων προκαλεί αύξηση του σωματικού βάρους και την γρήγορη μετατροπή των θερμίδων σε λίπος. Ο λόγος που γίνεται αυτό είναι γιατί τα λιπώδη κύτταρα έχουν την ιδιότητα να παράγουν τις ορμόνες αυτές. Καθώς μια γυναίκα πλησιάζει την εμμηνόπαυση, τα επίπεδα των οιστρογόνων της μειώνονται με αποτέλεσμα το σωματικό της βάρος να αυξάνεται σε μια προσπάθεια παραγωγής των ορμονών αυτών. Αυτός είναι ο λόγος πίσω από αύξηση του σωματικού βάρους σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Επίσης, κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης μειώνονται τα οιστρογόνα ενώ αυξάνονται τα ανδρογόνα με αποτέλεσμα οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση να αποκτούν αντρικού τύπου εναπoθέτηση λίπους και γιαυτό παρατηρούν αύξηση λίπους στην περιοχή της κοιλιάς.

Γενικά, η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής σε συνδυασμό με άσκηση μπορεί να βοηθήσει κάποιον στο να έχει την επιθυμητή απώλεια κιλών που επιθυμεί. Εάν το άτομο ακολουθεί κάποια υγιεινά πρότυπα διατροφικής συμπεριφοράς και ακόμη δυσκολεύεται στο να έχει την απώλεια κιλών που επιθυμεί τότε θα πρέπει να γνωρίζει ότι αυτό μπορεί να οφείλεται σε ορμονικούς λόγους. Πέραν από τις ορμόνες που προαναφέραμε άλλες καταστάσεις που μπορεί να δυσχεραίνουν την απώλεια των κιλών είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη όπως παρατηρείται σε άτομα με πολυκυστικές ωοθήκες και διαβήτη, αυξημένα επίπεδα προλακτίνης κ.α.

Εάν κάποιος έχει υπόνοια για ορμονική ανισορροπία καλό θα ήταν να επισκεφτεί κάποιον ενδοκρινολόγο και στη συνέχεια κάποιο διαιτολόγο που θα τον βοηθήσει να έχει την επιθυμητή απώλεια κιλών.

Από τον Ιωάννη Κερίμη, Κλινικό Διαιτολόγο-Διατροφολόγο και επιστημονικό συνεργάτη του www.iator.gr .