Η Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα και μετεκπαίδευση στη φυτοφαγία, Δέσποινα Μαρσέλου, μας εξηγεί τι συμβαίνει με τα ωμέγα-6 και τι πρέπει να προσέχουμε.

Τα ωμέγα-3 τα έχετε μάθει πλέον καλά. Ξέρω εκ πείρας ότι όσοι ασχολείστε με την υγιεινή διατροφή, προσπαθείτε να τα βάλετε στο πρόγραμμά σας, αφού αποτελούν καλά λιπαρά που χρειαζόμαστε. Με τα ωμέγα-6, όμως, πολλοί έχετε μπερδευτεί.

Τα ωμέγα-6 είναι απαραίτητα λιπαρά οξέα για την υγεία μας, τα οποία όμως ο οργανισμός μας δεν μπορεί να συνθέσει και πρέπει να τα λάβει από τις τροφές. Μαζί με τα ωμέγα-3, παίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του εγκεφάλου, στη φυσιολογική ανάπτυξη και την εξέλιξή μας, ενώ ως ένας τύπος πολυακόρεστων λιπαρών οξέων (PUFA), συμβάλλουν στην ανάπτυξη δέρματος και μαλλιών, στη διατήρηση της υγείας των οστών, στη ρύθμιση του μεταβολισμού και στη διατήρηση του αναπαραγωγικού συστήματος.

Μια υγιεινή διατροφή πρέπει να έχει ισορροπία σε ωμέγα-3 και ωμέγα 6 λιπαρά οξέα, όπου τα ωμέγα-3 βοηθούν στην μείωση τη φλεγμονής, ενώ κάποια ωμέγα-6 τείνουν να την προωθούν. Τα ωμέγα-6 πρέπει να ξέρετε ότι είναι προ-φλεγμονώδη, λόγω του ότι διασπώνται από τον οργανισμό και μετατρέπονται σε προσταγλανδίνες και άλλες φλεγμονώδεις πρωτεΐνες, ενώ βρίσκονται σε έλαια όπως το καλαμποκέλαιο, το ηλιέλαιο, το σογιέλαιο, το φιστικέλαιο, αλλά και στη μαγιονέζα, σε έτοιμα ντρέσινγκ σαλάτας, σε fast food, σε αρτοποιήματα εμπορίου, σε καρπούς και σπόρους, στο μπούτι κοτόπουλου, στο βοδινό κρέας, στα προϊόντα χοιρινού, σε γαλακτοκομικά και αυγά.

Και τα ωμέγα-3 βέβαια μετατρέπονται σε φλεγμονώδεις πρωτεΐνες, αλλά αυτή η μετατροπή πραγματοποιείται πολύ πιο αργά κι έτσι ο φυσικός μηχανισμός διάσπασης των φλεγμονωδών «μεσολαβητών» που έχει ο οργανισμός ενεργοποιείται προτού προλάβει να δημιουργηθεί φλεγμονή. Με τα ωμέγα-6, όμως, η κατάσταση είναι διαφορετική, γιατί οι φλεγμονώδεις πρωτεΐνες «χτίζονται» τόσο γρήγορα, που η φυσική διαδικασία μεταβολισμού τους από τον οργανισμό δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί σωστά κι έτσι είναι πολύ πιθανό να προκύψει φλεγμονή με τα ανάλογα συμπτώματα. Κι όπως ίσως ξέρετε, η φλεγμονή που δεν ελέγχεται μπορεί να αποτελέσει παράγοντα στην ανάπτυξη διαφόρων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων και των καρδιακών παθήσεων, ενώ η κατανάλωση ουσιών που δημιουργούν περισσότερες φλεγμονώδεις πρωτεΐνες στον οργανισμό σίγουρα δεν κάνει καλό και σε όσους αντιμετωπίζουν αρθρίτιδα.

Η φλεγμονή, άλλωστε, είναι η ρίζα πολλών ασθενειών και διαταραχών που παρατηρούνται συχνά στις δυτικές κοινωνίες, όπως το άσθμα, η αρθρίτιδα, οι καρδιακές παθήσεις κ.ο.κ. Υπάρχει, μάλιστα, μεγάλος όγκος ερευνών που δείχνει ότι μια διατροφή υψηλή σε ωμέγα-6 και χαμηλή σε ωμέγα-3 σχετίζεται με αυτές τις παθήσεις.

Προτού αρχίσετε να ανησυχείτε για την αναλογία ωμέγα-3-ωμέγα-6 και πώς μπορείτε να τη διορθώσετε, θα σας καθησυχάσει το γεγονός ότι τα ευρήματα δείχνουν ότι τα ωμέγα-6 από επεξεργασμένες τροφές είναι αυτά που ευθύνονται περισσότερο για την πυροδότηση φλεγμονής, οπότε αρκεί να περιορίσετε τις επεξεργασμένες τροφές στη διατροφή σας. Όταν τα ωμέγα-6 προκύπτουν από φυσικές τροφές, δεν φαίνεται να επηρεάζουν αρνητικά την υγεία.

Για παράδειγμα, οι σπόροι του σουσαμιού περιέχουν 105mg ωμέγα-3 και 5,985mg ωμέγα-6, δηλαδή αναλογία 1:57! Οι έρευνες και τα ευρήματά τους, όμως, δείχνουν ότι το σουσάμι μειώνει τη φλεγμονή και μας κάνει καλό να το καταναλώνουμε.

Αν όλο αυτό σας μπερδεύει, αυτό που αξίζει να πάρετε και να εφαρμόσετε στη ζωή σας είναι πως όσο πιο φυσικές και ανεπεξέργαστες τροφές καταναλώνετε, τόσο λιγότερο χρειάζεται να ασχολείστε με την αναλογία ωμέγα 3-ωμέγα 6, τουλάχιστον όσον αφορά τη φλεγμονή στον οργανισμό. Αποφύγετε τροφές που πυροδοτούν τη φλεγμονή, όπως φυτικά έλαια, μαργαρίνες με μερικώς υδρογονωμένα λιπαρά, λιπαρά κρέατα, πλήρες γάλα, τυρί κρέμα, επεξεργασμένο τυρί, ζάχαρη, πλήρες γιαούρτι και επεξεργασμένους υδατάνθρακες και βάλτε περισσότερα φρούτα, λαχανικά και όσπρια στη διατροφή σας για καλύτερη υγεία. Όλα εκεί καταλήγουν για μια ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή!

Δέσποινα Μαρσέλου
Κλινική διαιτολόγος με εξειδίκευση στα αυτοάνοσα
Ηρώων Πολυτεχνείου 67, Πειραιάς
www.getactive.gr, www.notanordinarymum.gr
fb page getactive